Reklama

Niedziela Kielecka

Dziedzictwo biskupów krakowskich inspiruje

Z prof. Urszulą Oettingen, o ochronie dziedzictwa kulturowego Bodzentyna (i nie tylko), rozmawia Agnieszka Dziarmaga

Niedziela kielecka 40/2015, str. 1, 6

[ TEMATY ]

kultura

TD

Uczestnicy warsztatów w Bodzentynie

Uczestnicy warsztatów w Bodzentynie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

AGNIESZKA DZIARMAGA: – Pani Profesor, jest Pani historykiem – nauczycielem akademickim w Uniwersytecie Jana Kochanowskiego, jednym z prekursorów działań w zakresie ochrony zabytków cmentarzy kieleckich, a w ostatnich latach – szeregu inicjatyw na rzecz Bodzentyna i Siekierna, gdzie prowadzi Pani Stowarzyszenie „Siekierno Nasza Ojczyzna”. To zapewne wycinek z Pani szerokiej społecznej działalności, który jednak przysłużył się nominacji do prestiżowej nagrody i tytułu Strażnika Dziedzictwa Rzeczypospolitej Custos Monumentorum Rei Publicae. Za co otrzymuje się taki tytuł?

URSZULA OETTINGEN: – Konkurs jest organizowany przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej po raz trzeci. Nominacja i tytuł są przyznawane za całokształt działalności na rzecz opieki nad polskim dziedzictwem kulturowym i jego upowszechnianiem. W tym roku znalazłam się w gronie czterech laureatów nominowanych do nagrody w kategorii osób fizycznych. Ostateczne rozstrzygnięcie i wyłonienie zwycięzcy miało miejsce w Warszawie 29 września. Dla mnie już sama nominacja jest zaszczytnym wyróżnieniem, tym bardziej że w sferze opieki nad zabytkami, pamięci historycznej i popularyzowania tej tematyki działam prawie 30 lat.

– W ostatnim czasie Pani aktywność społeczna skupiła się na Bodzentynie, tym bardziej że mieszka Pani w Siekiernie-Podmieściu, na terenie gminy Bodzentyn. W tym roku Bodzentyn świętuje 660-lecie lokacji miasta, w związku z tym zrodził się zakrojony na szeroką skalę projekt muzealno-historyczny, upamiętniający fundatora miasta bp. Bodzantę i jego następców w Bodzentynie. Notabene przez wieki Bodzentyn był miastem biskupim i do połowy XVII wieku stanowił główny ośrodek dóbr biskupów krakowskich w północnej Małopolsce aż do czasów przejęcia tej roli przez Kielce.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

– Jestem przewodniczącą Społecznej Rady Kultury Miasta i Gminy Bodzentyn i faktycznie współinicjatorką działań mających na celu pokazanie Bodzentyna jako ważnego ośrodka kulturowego ziemi świętokrzyskiej. Rocznica 660-lecia istnienia Bodzentyna, jako miasta stała się inspiracją do śmiałego projektu pod roboczą nazwą „Szlakiem dóbr biskupów krakowskich do Bodzentyna”. Projekt przewiduje organizację i budowę obiektu stanowiącego siedzibę Centrum historii, kultury i tradycji ziemi świętokrzyskiej wraz Muzeum dóbr biskupów krakowskich. Powstałoby ono na bazie historycznej zabudowy i układu urbanistyczno-przyrodniczego Bodzentyna w oparciu o fundusze zewnętrzne, głównie unijne, pozyskane przez gminę. Lata 2014-2020 to otwarcie się na nowe dofinansowania – być może ostatni czas na tego typu działania.
Byłby to obiekt mieszczący się w części w nowym budynku nawiązującym kompozycyjnie do istniejących pozostałości pałacu biskupów krakowskich, w części zaś na wolnym powietrzu, z wykorzystaniem istniejącej architektury i reliktów średniowiecznego miasta, w tym murów miejskich i gotyckiej kolegiaty. W związku z tym przewidujemy rewaloryzację i rewitalizację wzgórza zamkowego w Bodzentynie, m.in. z uwzględnieniem uporządkowania zieleni na terenie opadającym w stronę rzeki Psarki, będącym niegdyś ogrodem biskupim. Planujemy również budowę amfiteatru i pomnika biskupa Bodzanty, którego projekt przedstawił artysta rzeźbiarz Sławomir Micek.
Z powstaniem muzeum łączyłaby się budowa infrastruktury otaczającej centrum miasta. Konieczne byłoby opracowanie trasy zwiedzania miasta, ale i okolicy, np. dobrze oznakowany dojazd od Świętej Katarzyny i innych miejscowości. Informacje o tym, co jest ciekawe w Bodzentynie, powinny być widoczne, dostępne i atrakcyjne. Mam nadzieję, że działania te zaowocują w przyszłości powstaniem nowych miejsc pracy dla mieszkańców gminy, zachęcą do odwiedzania turystów. Generalnie przyczynią się do ożywienia gospodarczego miasta i okolic w sektorze turystycznym, usługowym, handlowym, a także rolniczym. Pokażą Bodzentyn jako miejsce, którego dzieje i dziedzictwo kulturowe są wplecione w historię regionu, Polski i Europy (świadczą o tym zachowane najwyższej klasy zabytki).
Projekt realizowany byłby przez Urząd Miasta i Gminy Bodzentyn na czele z burmistrzem Dariuszem Skibą przy wsparciu Miejsko-Gminnego Centrum Kultury i Turystyki z dyrektorem Marcinem Sikorskim, Społecznej Rady Kultury Miasta i Gminy Bodzentyn. W zakresie wstępnych ustaleń współpracujemy ze Świętokrzyskim Parkiem Narodowym, Świętokrzyskim Konserwatorem Zabytków, Parafią Rzymskokatolicką w Bodzentynie, Starostwem Powiatowym w Kielcach. W zależności od pozyskania środków zewnętrznych, już w 2016 r. chcielibyśmy zacząć pierwsze prace dokumentacyjne i terenowe. Jest to ważny rok dla Polski – 1050. rocznica chrztu oraz obecność papieża Franciszka w Krakowie z racji Światowych Dni Młodzieży, zatem idealnie byłoby już nadać tok praktyczny naszym zamierzeniom.

– Wracając do warstwy historycznej planowanego muzeum – a jest to Pani autorski pomysł – chodziłoby nie tylko o bp. Bodzantę, ale i innych biskupów zasłużonych dla rozwoju miasta.

– Zastanawiałam się, w jaki sposób uczynić z Bodzentyna miejsce wyjątkowe, takie, jakiego nie ma w kraju. Biskupi krakowscy pełnili niezwykle ważną rolę w dziejach państwa polskiego. Bp Jan Bodzanta to założyciel miasta, ale w jego historii zapisały się też inne wielkie postaci, jak bp Florian z Mokrska – fundator zamku, bp Wojciech Jastrzębiec – za jego czasów po pożarze Bodzentyna dokonano ponownej lokacji miasta w 1413 r., bp Piotr Wysz, który ustanowił targ, jarmarki i inne prawa pozwalające na rozwój handlu i rzemiosła, kard. Zbigniew Oleśnicki, fundator kolegiaty w poł. XV wieku, bp Franciszek Krasiński, sekretarz królewski i uczony – jego renesansowy nagrobek możemy oglądać w miejscowym kościele, bp Andrzej Trzebicki, budowniczy ratusza w 1670 r., bp Konstanty Felicjan Szaniawski – w okolicy urządzał fabryki żelaza, pomnażając dochody miasta. Trzeba pamiętać, że działalność biskupów w Bodzentynie to nie tylko profity duchowe, religijne, kulturalne, ale także gospodarcze, dynamizujące aktywność miasta, jego rozwój przemysłowy. Ten wielki poczet biskupów związanych z historią miasta zamyka św. Jan Paweł II, który w 1974 r. przebywał w Bodzentynie jako metropolita krakowski. Myślimy także o opracowaniu szlaku biskupów krakowskich, z centrum w Bodzentynie, który obejmowałby niemal całe województwo. Naszym celem jest zaznaczenie ważniejszych ośrodków i obiektów, które są trwałym śladem ich działalności, jak Tarczek czy Iłża. Dobra biskupów krakowskich były bardzo rozległe, skupione w duże klucze, np. kielecki, bodzentyński, iłżecki, kunowski.

– Na 7 listopada w Bodzentynie zaplanowana jest konferencja nt. dziedzictwa kulturowego miasta, która zapewne naświetli główne wątki związane z działalnością biskupów?

– Główne tematy, które pojawią się podczas konferencji, będą dotyczyły zabytków miasta, jego architektury, urbanistyki na przestrzeni dziejów i wkładu biskupów krakowskich w jego rozwój. Udział w niej zapowiedzieli historycy, historycy sztuki, konserwatorzy, archeolodzy z Krakowa, Warszawy, Kielc. Myślę, że oprócz poszerzenia wiedzy o przeszłości miasta, będzie to forum wymiany myśli i poglądów dotyczących naszych planów wypromowania Bodzentyna w krajobrazie kulturowym Polski i regionu świętokrzyskiego.

2015-10-01 11:49

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Odzyskane straty wojenne - "Dama z wachlarzem" i "Królewska Huta" - wracają do macierzystych zbiorów

[ TEMATY ]

kultura

PAP/Marcin Obara

Odzyskaliśmy straty wojenne: grafikę "Dama z wachlarzem" oraz litografię "Królewska Huta" - poinformował minister kultury Piotr Gliński podczas uroczystości przekazania do macierzystych zbiorów odzyskanych dzieł, która odbyła się w siedzibie resortu kultury.

Polskie straty wojenne – grafika "Dama z wachlarzem" z kolekcji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz litografia "Królewska Huta" Ernsta Wilhelma Knippela ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach – zostały odzyskane dzięki działaniom restytucyjnym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dotychczasowi posiadacze dzieł podjęli decyzję o ich bezwarunkowym zwrocie do macierzystych zbiorów.

CZYTAJ DALEJ

Wielki Piątek zostawia nas nagle samych na środku drogi... Zapada cisza

Agnieszka Bugała

Te godziny, które dzieliły świat od śmierci do zmartwychwstania musiały być czasem niepojętego napięcia...

Święte Triduum to dni wielkiej Obecności i... Nieobecności Jezusa. Tajemnica Wielkiego Czwartku – z ustanowieniem Eucharystii i kapłaństwa – wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy. Wielki Piątek, po straszliwej Męce Pana, zostawia nas nagle samych na środku drogi. Zapada cisza, która gęstnieje. Mrok, w którym nie ma Światła. Wielka Sobota – serce nabrzmiewa od strachu, oczekiwanie zadaje ból fizyczny. Wróci? Przyjdzie? Czy dobrze to wszystko zrozumieliśmy? Święte Triduum – dni, których nie można przegapić. Dni, które trzeba nasączyć modlitwą i trwaniem przy Jezusie.

CZYTAJ DALEJ

Abp Jędraszewski: niektórzy rządzący usiłują zafundować narodowi holokaust nienarodzonych

2024-03-29 10:20

[ TEMATY ]

abp Marek Jędraszewski

kalwaria

Kalwaria Zebrzydowska

Archidiecezja Krakowska

Abp Marek Jędraszewski, zwracając się w Wielki Piątek do pielgrzymów w Kalwarii Zebrzydowskiej, apelował o ochronę życia od poczęcia do naturalnej śmierci. Mówił, że niektórzy rządzący w imię wolności kobiet usiłują "zafundować narodowi kolejny holokaust nienarodzonych".

Metropolita krakowski, mówiąc do dziesiątków tysięcy wiernych, wskazywał, że nowożytna Europa nie chce mieć niż wspólnego z Chrystusem i Ewangelią, nie chce słyszeć o Bogu, który przejmuje się losem człowieka. W imię czystego rozumu potępia wiarę, ogłaszając ją jako zabobon.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję