Reklama

Bp Michał Marszewski a powstanie styczniowe

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Duchowieństwo katolickie reprezentowało różne postawy wobec powstania styczniowego. Biskupi preferowali pracę organiczną, natomiast kler niższy popierał ideę walki zbrojnej. Wśród zwolenników odzyskania Polski bez przelewu krwi znajdował się również biskup diecezji kujawsko-kaliskiej Michał Marszewski.
Był ordynariuszem diecezji kujawsko-kaliskiej w trudnym okresie przedpowstaniowym, w czasie powstania i represji popowstaniowych. Wcześniej, po śmierci bp. Walentego Tomaszewskiego (1850 r.), pełnił funkcję administratora diecezji. Za jego rządów wizytacje kanoniczne stały się częstsze niż dotychczas, a listy pasterskie pisane przez bp. M. Marszewskiego ocenia się jako "roztropne i gruntowne". Świadczy to o jego trosce o powierzoną diecezję. 7 stycznia 1862 r. wydał list pasterski, w którym wzywał braci kapłanów do większego zaangażowania się w pracę organiczną. Uważał, że z misją kapłańską nierozerwalnie związane jest zabieganie o ogólną oświatę i poprawę doli ludu: "I teraz, bracia moi, podnosimy nasz głos pasterski w jednej z wielkich kwestii obchodzącej ogół cały: chcemy tu mówić o ukształtowaniu ludu, o potrzebie wpływu naszego na moralne wychowanie dzieci... Przekonani jesteśmy, że pasterz dusz chrześcijańskich, aby im wieczne zbawienie zapewnił, nie powinien niczego pomijać, co tylko do ich poprawy zmierzać może: staranie się o to, by wychowanie i kształtowanie dzieci należycie było prowadzone, również do jego obowiązków należy". Ksiądz Biskup był przekonany, że praca taka jest słuszna i skuteczna, bowiem utrwalone zasady moralne i wyższy stopień oświaty stają się elementem jednoczącym naród i dającym mu siłę. Uważał również, że zepsucie obyczajów i religijna obojętność wpływały zawsze destrukcyjnie na losy narodu.
Wobec ciągle rosnącej liczby manifestacji religijno-patriotycznych bp M. Marszewski przyjął postawę obojętną. Jednakże już w maju 1861 r. zabronił organizowania nabożeństw patriotycznych na terenie diecezji kujawsko-kaliskej. Polecił również odczytywać z ambon rozporządzenia władz carskich i nakazał ich przestrzeganie. Spotkało się to z oburzeniem zarówno duchowieństwa, jak i wiernych. W czasie pobytu w Łęczycy 1 września 1861 r. Hierarcha został zaatakowany przez miejscową ludność, która obrzuciła go inwektywami, a jego mieszkanie kamieniami. Urządzono mu także "kocią muzykę". Wyjeżdżającego Księdza Biskupa żegnano okrzykami: "Zdrajca, sługa moskiewski". Z kolei duchowni, zebrani w maju 1861 r. w Zagórowie, skierowali do bp. Marszewskiego list, w którym napisali: "Jeśliby J. W. Pasterz podobne rozporządzenia przeciwne ustawom Kościoła świętego nadal jeszcze zechciał przysyłać, jakoś to czynił dotychczas, przyjmować ich nie możemy i nie będziemy".
Jednakże kiedy rozpoczęły się aresztowania księży oskarżonych o głoszenie kazań patriotycznych i organizację manifestacji, bp M. Marszewski występował zdecydowanie w ich obronie. Zgłosił nawet protest w Komisji Wychowania Religijnego i Oświecenia Publicznego przeciw przykrościom, jakie spotkały o. Piotra Rzepkę, gwardiana klasztoru w Piotrkowie Trybunalskim.
Domagał się również od rządu zniesienia samowoli i nadużyć, jakie zaczęły być stosowane przez władze wojskowe, ingerujące w życie parafii poprzez żądanie wykazu nabożeństw i procesji. Przeciwny był także praktyce zwracania się przez duchownych do władz świeckich o pozwolenie na sprawowanie wszelkich obrzędów liturgicznych. Interweniował też u władz w sprawach poszczególnych parafii. Tak było m.in. w przypadku parafii Izbica Kujawska. 30 września 1861 r., w czasie odpustu, żołnierze carscy napadli na pielgrzymów z Brdowa, zabierając im chorągiew. Ksiądz Biskup złożył wówczas protest u władz, domagając się naprawienia szkód. Podobnie postąpił po przeprowadzeniu przez wojsko rosyjskie rewizji trumny w czasie pogrzebu w Radziejowie Kujawskim.
Zdecydowane wystąpienia bp. M. Marszewskiego nie świadczyły jednak o zmianie jego poglądu na uczestnictwo księży w ruchu narodowym. Udział duchownych w powstaniu nie zyskał raczej nigdy jego aprobaty.
Jaki wobec tego był stosunek Pasterza diecezji do udziału duchowieństwa w powstaniu i do samego powstania? Trudno uznać go za zdrajcę Ojczyzny, co więcej - nie wolno nam tego czynić. Jego sceptyczne zapatrywanie się na powodzenie powstania nie może chyba świadczyć o antypolskim nastawieniu czy braku patriotyzmu. Jego protest ograniczał się jedynie przeciw nadmiernemu zaangażowaniu się duchowieństwa w polityczną agitację i wykorzystywaniu w tym celu świątyń. Bp M. Marszewski - jak się wydaje - był zwolennikiem polityki reprezentowanej przez stronnictwo Białych. Jak wielu innych biskupów uważał, że drogą do wolności Ojczyzny może być jedynie praca organiczna. I właśnie tym można chyba wytłumaczyć jego niechęć do wszelkiego rodzaju ruchów i działań prowadzących do rewolucji. Z jednej strony zabraniał kapłanom mieszania się do polityki, z drugiej zaś bronił ukaranych księży za sprzyjanie rewolucji, licząc na ich pomoc w pracy organicznej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Rozpoczęli rekolekcje przed święceniami kapłańskimi

2024-05-19 10:20

ks. Łukasz Romańczuk

12 diakonów [archidiecezja wrocławska, diecezja świdnicka i legnicka oraz Zgromadzenie Misjonarzy Synów Niepokalanego Serca Błogosławionej Maryi Dziewicy] rozpoczęło swoje przygotowanie - rekolekcje przed przyjęciem święceń prezbiteratu.

Swoje rekolekcje odbywają w Domu Formacji Stałej Prezbiterów w Sulistrowiczkach. 7 z nich przyjmie święcenia kapłańskie w Archikatedrze Wrocławskiej - 25 maja br. Polecamy ich naszej modlitwie. A są to:

CZYTAJ DALEJ

Dary Świętego Ducha

Niedziela rzeszowska 22/2020, str. I

[ TEMATY ]

Pięćdziesiątnica

Zesłanie Ducha św.

Arkadiusz Bednarczyk

Zesłanie Ducha Świętego z podkarpackiej cerkwi

Zesłanie Ducha Świętego z podkarpackiej cerkwi

Zesłanie Ducha Świętego kończy okres wielkanocny i upamiętnia narodziny i posłannictwo Kościoła. Tradycja ludowa rozmaicie upiększała tę uroczystość. Niekiedy spod stropu kościelnego spadał deszcz kwiatów symbolizujących dary Ducha Świętego. Wypuszczano również gołąbki – symbole Ducha Świętego.

U roczystość nazywano Zielonymi Świątkami, bowiem przystrajano domostwa i ich obejścia zielonymi gałęziami, np. brzozowymi bądź wierzbowymi, co miało gwarantować urodzaj i chronić przed złymi duchami. Dodatkowo silny zapach tataraku chronił zagrody przed owadami.

CZYTAJ DALEJ

Papież apeluje o odwagę podejmowania dialogu, prowadzącego do położenia kresu wojnom

2024-05-19 12:53

[ TEMATY ]

Anioł Pański

papież Franciszek

PAP/EPA/CLAUDIO PERI

Niech Duch Święty da rządzącym odwagę do podejmowania gestów dialogu, które prowadziłyby do położenia kresu wojnom - prosił papież Franciszek po odmówieniu modlitwy Regina Caeli. - Moje myśli kierują się szczególnie do miasta Charków, które ucierpiało z powodu ataku przed dwoma dniami - dodał Ojciec Święty.

- Drodzy bracia i siostry, Duch Święty jest Tym, który tworzy zgodę, harmonię i tworzy ją wychodząc z różnych, czasem nawet sprzecznych rzeczywistości. Dzisiaj, w uroczystość Pięćdziesiątnicy módlmy się do Ducha Świętego, miłości Ojca i Syna, aby stworzył harmonię w sercach, zgodę w rodzinach, zgodę w społeczeństwie, harmonię w całym świecie. Niech Duch Święty sprawi, by między chrześcijanami różnych wyznań wzrastała komunia i braterstwo. Niech da rządzącym odwagę do podejmowania gestów dialogu, które prowadziłyby do położenia kresu wojnom. Jest dziś bardzo wiele wojen. Pomyślmy o Ukrainie. Moje myśli kierują się szczególnie do miasta Charków, które ucierpiało z powodu ataku przed dwoma dniami. Pomyślmy o Ziemi Świętej, Palestynie, Izraelu, pomyślmy o wielu miejscach, gdzie toczą się wojny. Niech Duch Święty doprowadzi rządzących państwami i nas wszystkich do otwierania bram pokoju - powiedział papież.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję