Z biskupem polowym, generałem dywizji Leszkiem Sławojem Głódziem rozmawia Agnieszka Dziarmaga
Agnieszka Dziarmaga: - Czy proces tworzenia parafii wojskowych można już uznać za zakończony?
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Bp Leszek Sławoj Głódź: - Myślę, że tak, aczkolwiek budowanie struktury parafialnej jest dostosowywane do tego, co się w wojsku dzieje. Obecnie wojsko przechodzi proces restrukturyzacji, kapelanów nie przybywa. Gdy starsi odchodzą na emeryturę, zastępują ich młodsi. Obowiązują nas kryteria natowskie: jeden kapelan na tysiąc żołnierzy. W Polsce mamy 92 parafie wojskowe.
- Jaka jest rola Kościoła w podnoszeniu morale wojska?
- Bardzo duża, bo przecież żołnierze to nasi wierni, ochrzczeni i przyjmujący sakramenty w tym Kościele. Żołnierze to synowie konkretnych rodzin, podatni także na bardzo konkretne sytuacje środowiskowe - czy to w szkole, czy w hotelu robotniczym, czy gdzie indziej. To młodzi mężczyźni, którzy raptem znaleźli się w nowej sytuacji. Wojsko w tym kontekście powinno być jakby przedłużeniem życia rodzinnego.
Reklama
- Ale nie jest i nigdy nie było...
- To problem bardzo szeroki. Oczywiście, że nie było - bo w końcu żyliśmy w nieprzyjaznym systemie; przecież jest to inny regulamin, inne zadania itd. Jednakże to, co dotyczy całego życia etycznego, moralnego jest i ma być przedłużeniem życia "cywilnego". A przy tym naturalne oczekiwanie społeczne jest takie, że od osoby w mundurze wymaga się więcej niż od cywila. Bo żołnierz wypełnia misję; on nie umiera - on oddaje życie za Ojczyznę. To zobowiązuje. Niestety, wojsko też nie jest jakąś enklawą życia społecznego. Tutaj znajdują odzwierciedlenie nękające dziś społeczeństwo plagi: alkoholizm, bezrobocie, bezdomność. Te bolesne problemy wyniesione z życia determinują sytuację w wojsku. Wojsko staneło dziś także przed wyzwaniem walki z narkomanią. Jeszcze 3-4 lata temu ręczyłbym głową za to, że wojsko jest "czyste" - wolne od narkotyków; dziś nie dałbym głowy za żaden garnizon czy koszary. Żołnierz wcielony do wojska może być potencjalnym dealerem narkotykowym, albo może nim się stać. W końcu żołnierze regularnie wyjeżdżają na przepustki, często własnymi samochodami. Cały czas walczymy o samoświadomość, asertywność, dyscyplinę wewnętrzną i m.in. duszpasterstwo wojskowe realizuje te cele. Myślę, że dysponujemy sprawdzonymi instrumentami służącymi podnoszeniu morale wojska, ale to proces długotrwały.
- Dzisiaj przed kapelanami wojskowymi stoi bezpośrednie wyzwanie: konflikt w Iraku.
- Nasze decyzje bycia tam, gdzie trzeba nieść pokój i bezpieczeństwo nie pokrywają się z decyzjami politycznymi - realia mogą okazać się inne niż stanowisko Kościoła i historia zna takie przypadki. To
przeżyli już m.in. Hiszpanie, gdy Stolica Apostolska była przeciwna bombardowaniu Belgradu, którego dokonywały natowskie samoloty. Biskup polowy Hiszpanii Estepa Lorentz wysłał kapelanów z żołnierzami,
choć społeczeństwo hiszpańskie wojny nie akceptowało. Także teraz Stolica Apostolska i Ordynariat Polowy są przeciwne wojnie w Iraku, ale kapelan musi być tam, gdzie jest żołnierz, ba, do końca musi "wytrwać
na okręcie". To jest jasne i oczywiste i tak być musi!
Od pewnego czasu podkreślam, że teraz, abstrahując od Iraku - wyodrębnił się nieco inny problem. Kiedy weszliśmy do NATO media i politycy jednym głosem wołali, że to wielki sukces, ale nikt nie starał
się uświadomić społeczeństwu ryzyka przystąpienia do Paktu. Konflikty tu i tam wciąż będą wybuchały, a my, którzy przywykliśmy do klasycznego modelu wojny (zagrażającej z zewnątrz) musimy zrozumieć, że
terroryzm jest wszędzie i ma bardzo specyficzne oblicze. Wojna już nie jest obronna ani ofensywna, raczej prewencyjna.
Nasza sytuacja jest od trzech lat inna niż przed przystąpieniem do NATO, które z definicji powinno być gwarantem bezpieczeństwa. Piąty artykuł kanonu NATO, sprowadzający się do przesłania "jeden za
wszystkich wszyscy za jednego", ma wymiar nie tylko polityczny, ale i etyczny. My, ufając temu zapisowi dajemy akces poprzez żywych ludzi, sprzęt, a zarazem liczymy na obronę naszej suwerenności, gdyby
była naruszona. Ale ta zależność niesie za sobą ryzyko i tego musimy być świadomi. Pamiętajmy np. o marynarzach, którzy w ramach Sojuszu są na okrętach - a z nimi kapelani. Ostatnio z VIII Flotylli ze
Świnoujścia wrócił ks. komandor por. Zbigniew Jaworski, ale w jego miejsce już poszedł ks. komandor por. Czesław Olszak z Helu. To są fakty. Powtarzam. Miejsce kapelana jest wśród żołnierzy.
- Dziękuję za rozmowę
