Reklama

Niedziela Legnicka

Wołyń – zapach ziemi

Co jakiś czas mamy okazję na naszych łamach zaprezentować artystyczną działalność mieszkającego na terenie diecezji, artysty malarza Andrzeja Boja Wojtowicza. Wśród jego dorobku znajduje się również obraz zatytułowany Wołyń.

Niedziela legnicka 30/2020, str. VI-VII

ks. Piotr Nowosielski

Detal – pomordowani mężczyźni

Detal – pomordowani mężczyźni

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

To obraz który powstał w 2017 r. Właściwie jest to tryptyk o wymiarach 2 na 4 metry. Od tego czasu był już obecny na kilku wystawach i nie pozostawił widzów obojętnymi.

– To taka moja próba zmierzenia się z własną tożsamością – mówi autor obrazu – noszę nazwisko Boj Wojtowicz. „Boj” przywołuje na pamięć mego dziadka Boja, który zginął na Wołyniu, w tej pierwszej fali rzezi w 1943 r. i gdzieś tam leży, przy drodze, nie mając nagrobka. Może kiedyś dane mi będzie tam pojechać i zapalić chociaż świecę.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Fragment większej całości

– Sam obraz wpisuje się w kontekst podjętego przeze mnie cyklu Requiem, który realizuję już od jakiegoś czasu – mówi artysta – Cykl ma za zadanie pokazanie traumy Polaków w szczególnym kontekście „szczególnego barbarzyństwa”. Niewątpliwie takim elementem w naszej historii jest Rzeź Wołyńska. Zatem tym obrazem odpowiadam na tę moją refleksję, a także kolejnym, zatytułowanym Katyń, który temu wtóruje.

Jak patrzyć

Obraz przedstawia Chrystusa Frasobliwego, który siedzi na ziemi, w trochę abstrakcyjnym kontekście tak, jak byśmy tu mieli kapliczkę przydrożną, ale to jest tylko sugestia, bo takowej nie ma. Na tym obrazie mamy do czynienia z dwoma wątkami. Pierwszy to wątek duchowy, a drugi to wątek materii, tej która tutaj buduje obraz.

Materia – materiał

– Integralną częścią składową jest ziemia wołyńska, która została przywieziona i przekazana mi przez znajomych. Została ona dodana do pigmentów i jest tu użyta w skali całego obrazu.

Na obrazie widać podział na partię ziemi i partię nieba. Cała narracja obrazu to proch, ziemia, czyli materia zdegradowana, na której siedzi Chrystus i ją obejmuje – mówi autor – Jak myślę o tym, co tam się wydarzyło, ja w ludzki sposób nie jestem w stanie tego zrozumieć. Jako zwykły człowiek, nie jestem w stanie pojąc tych aktów przemocy, dramatów, które tam na Polakach się odbywały. W tym kontekście, nie rozumiejąc sytuacji, ale próbując do niej się zbliżyć, mogę mówić tylko o Bogu, który jedynie jest w stanie to znaczenie odmienić i jest w stanie przemienić też materię. A na jakiej podstawie? To już zapraszam do refleksji przy obrazie, bo to jest dopiero płaszczyzna, na której można zrozumieć to, o czym mówię.

Reklama

Co zwraca uwagę

Materiały które zostały użyte to swoisty„krzyk materii”. Są tu specjalne pigmenty, które dają efekt wysączającej się krwi spod ziemi. Są tu też rysunki pomordowanych kobiet, dzieci, mężczyzn. Są one delikatnie tylko naszkicowane kredą – więc i obchodzić się trzeba z tym obrazem ostrożnie, żeby nie uległy zniszczeniu. To też potęguję napięcie, które się tutaj rodzi. Ponadto warto przyjrzeć się postaci Chrystusa. On też jest „uszkodzony, zdewastowany”, jak ta cała materia, która nas na tym obrazie wręcz osacza.

– Jest to obraz bez tzw. drogi, która wskazywałaby, że możemy nią sobie swobodnie podążać. Nie, nie ma takiej. Bo to Chrystus jest jedyną drogą, to On jest „Drogą Prawdą i Życiem” (J 14,6nn). Można jeszcze zwrócić uwagę na taką swoistą numerologię. To są pewne daty, które mi osobiście się kojarzą. Część z nich jest związana z moją rodziną. Inne dotyczą losów Polaków, początków ich exodusu i ich rzezi – stwierdza pan Andrzej.

Przeżycia ludzi

Pytany o opinie, jakie docierają do niego o tym obrazie stwierdza: – Obraz jest kontemplacyjny, medytacyjny. Ciągle dociera do mnie wiele świadectw ludzi, którzy przed nim przeżywają nieprawdopodobne chwile. Udało mi się namalować obraz, który przenosi nas ze świata „oglądactwa estetycznego” do wymiaru duchowego i duchowych potyczek. To właśnie na tej płaszczyźnie należy się spotykać z tematyką, którą niesie, a po drugie z Osobą, która jest na tym obrazie kluczową, do zrozumienia tego kontekstu.

Kiedy obraz pojawił się po raz pierwszy na wystawie w Jaworze, a właściwie na przygotowaniach do niej, bo drzwi przez które wnosiliśmy obrazy były szeroko otwarte i można go już było zobaczyć, pojawili się ludzie, którzy poprosili o zatrzymanie się przy nim. Pracownicy, którzy pomagali w instalacji obrazów powiedzieli mi, że widzieli, jak bardzo przeżyli spotkanie z tym obrazem, był tam nawet płacz, wyzwolony przez doznane emocje. To oznacza, że te wspomnienia ciągle są w ludziach żywe.

Reklama

Obraz a historia rodziny

Zapytaliśmy, czy trudno było malować obraz, którego tematyka dotyka historii rodziny. – Bardzo trudno – odpowiada – Obraz na początku był pomyślany trochę inaczej. Ale im dłużej zajmowałem się tą pracą, pewne propozycje opuściłem, stosując zasadę „im mniej tym lepiej”. Likwidowałem symbole, które mogłyby rozpraszać uwagę. Próbowałem w swoim życiu zrozumieć to, co moja mama mówiła. To też modyfikowało moją postawę. Dlatego nie maluję kwiatków w wazonie, ale maluję Wołyń, przez który przenika „krzyk materii”, zawarty w geście, użytych materiałach i to tylko daje nam wyobrażenie o tej rzeczywistości, której my sami nie przeżyliśmy, tylko możemy mieć o niej jakieś wyobrażenie.

Gdzie teraz?

Aktualnie obraz jest eksponowany na wystawie Znaki Apokalipsy w Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu wraz z kilkoma innymi pracami tego autora. Wystawa będzie trwała do września.

2020-07-21 13:16

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Abp Galbas do kapłanów: biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem

2024-03-28 13:23

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

Episkopat News/Facebook

Biskup nie jest dozorcą księdza, ani jego strażnikiem. Jeśli ksiądz prowadzi podwójne życie, jakąkolwiek postać miałoby ono mieć, powinien to jak najszybciej przerwać - powiedział abp Adrian Galbas do kapłanów. Metropolita katowicki przewodniczył Mszy św. Krzyżma w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Podczas liturgii błogosławił oleje chorych i katechumenów oraz poświęca krzyżmo.

W homilii metropolita katowicki zatrzymał się nad znaczeniem namaszczenia, szczególnie namaszczenia krzyżmem, „najszlachetniejszym ze wszystkich dziś poświęcanych olejów, mieszaniną oliwy z oliwek i wonnych balsamów.” Jak zauważył, olej od zawsze, aż do naszych czasów wykorzystywany jest jako produkt spożywczy, kosmetyczny i liturgiczny. W starożytności był także zabezpieczeniem walczących. Namaszczali się nim sportowcy, stający do zapaśniczej walki. Śliski olej wtarty w ciało stanowił ochronę przed uchwytem przeciwnika.

CZYTAJ DALEJ

„Napełnił naczynie wodą i zaczął umywać uczniom nogi” (J 13, 5)

Niedziela warszawska 15/2004

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

pl.wikipedia.org

Mistrz Księgi Domowej, "Chrystus myjący nogi apostołom", 1475

Mistrz Księgi Domowej,

1. Wszelkie „umywanie”, „obmywanie się” lub kogoś albo czegoś kojarzy się ściśle z faktem istnienia jakiegoś brudu. Umywanie to akcja mająca na celu właśnie uwolnienie się od tego brudu. I jak o brudzie można mówić w znaczeniu dosłownym i przenośnym, taki też sens posiada czynność obmywania; jest to oczyszczanie się z fizycznego brudu albo akcja symboliczna powodująca uwolnienie się od moralnego zbrukania. To ten ostatni rodzaj obmycia ma na myśli Psalmista, kiedy woła: „Obmyj mnie całego z nieprawości moich i oczyść ze wszystkich moich grzechów …obmyj mnie a stanę się bielszy od śniegu” (Ps 51, 4-9). Wszelkie „bycie brudnym” sprowadza na nas złe, nieprzyjemne samopoczucie, uwolnienie się zaś od owego brudu przez obmycie przynosi wyraźną ulgę.
Biblia mówi wiele razy o obydwu rodzajach zarówno brudu jak i obmycia, czyli oczyszczenia. W rozważaniach niniejszych zajmiemy się obmyciami z brudu w znaczeniu moralnym.

CZYTAJ DALEJ

USA: nowy program nauczania uniwersyteckiego – studiowanie dorobku św. Jana Pawła II

2024-03-28 16:55

[ TEMATY ]

USA

studia

św. Jan Paweł II

Adam Bujak/Biały Kruk

Katolicki Uniwersytet Św. Tomasza w Houstonie w stanie Teksas rozpoczyna 30-godzinny cykl wykładów online, poświęcony życiu św. Jana Pawła II i jego nauczaniu o „godnosci osoby ludzkiej w nawiązaniu do innych ludzi i ostatecznie w odniesieniu do Boga”. Uwieńczeniem kursu będzie uzyskanie stopnia magisterskiego (Master of Arts). Celem nowego programu jest też poznawanie „ojczyzny świętego: kultury i historii Polski”. Na zakończenie przewidziano dwutygodniowy pobyt w naszym kraju, po którym przewodnikami mają być polscy naukowcy, badający dzedzictwo świętego papieża.

Nowy kierunek studiów przeznaczony jest zwłaszcza dla formatorów w różnych zakonach, nauczycieli szkół katolickich i innych specjalistów. Do poznawania życia i dorobku Ojca Świętego zachęca kard. Daniel DiNardo - metropolita Galvestonu-Houstonu, archidiecezji, na której terenie znajduje się uniwersytet. Podkreślił on, że „program ten stwarza wspaniałą okazję do badania spuścizny po świętym Janie Pawle II, głoszonej przezeń obrony godności człowieka i wartości tego, czym jest wolność religijna”. Swoje poparcie dla nowego programu studiów wyrazili też m.in emerytowany arcybiskup Filadelfii Charles Chaput i George Weigel - znany na całym świecie autor książek o papieżu Wojtyle.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję