Reklama

Niedziela Sandomierska

#WakacjezNiedzielą (cz. 6)

Kontynuując tegoroczny cykl historyczny miejsc znanych i mniej znanych warto się wybrać do Mokrzyszowa – obecnie dzielnicy Tarnobrzega, aby podziwiać piękny pałac oraz stare drzewa, które mogłyby niejedno opowiedzieć miłośnikom historii.

Niedziela sandomierska 33/2021, str. IV

[ TEMATY ]

turystyka

wakacje

Andrzej Biernat

Pałac zachował swój pierwotny wygląd

Pałac zachował swój pierwotny wygląd

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miejscowość Mokrzyszów w czasach I Rzeczypospolitej należała do dóbr królewskich, natomiast już po pierwszym rozbiorze Polski przeszła pod władanie Cesarza Austrii. Historycy nie znają dokładnej daty, ale na pewno przed rokiem 1848, dobra mokrzyszowskie zostały zakupione przez Niemca Antoniego Teodora Schindlera – mieszkającego na Morawach.

Początki

Neogotycki pałac został wybudowany nieopodal zabudowań folwarcznych w 1893 r. Powstał na bazie prostokąta z dwiema różnych kształtów wieżami: jedna prostokątna, a druga wieloboczna. W fasadę budynku wkomponowano również wypust od strony ogrodu oraz wybudowano ganek nad schodami. Budynek posiada analogiczny układ pomieszczeń zarówno na pierwszym, jak i drugim piętrze. Wzdłuż dłuższej części fasady biegnie sień, z której można wejść do poszczególnych pomieszczeń. Właściwie do czasów obecnych zachował się w doskonałym stanie, mimo iż zmieniał właścicieli. Stanowi doskonały przykład neogotyckiej architektury romantycznej. Zachował kompletny detal architektoniczny z epoki, tak zewnątrz, jak i we wnętrzach. Mimo różnych zawieruch dziejowych nie uległa zniszczeniu stolarka okienna i drzwiowa. Wartym podkreślenia jest fakt, że zachowała się w pierwotnej formie klatka schodowa z modrzewiowymi schodami.

Następni właściciele

Po Antonim Teodorze Schindlerze zarząd nad dobrami mokrzyszowskimi przejęła spółka Maks i Artur Fraucke. Jednak w niedługim czasie, bo w 1905 r., pałac przeszedł na własność Zofii Tarnowskiej, która zapłaciła za niego prawie 6 mln koron. Po wybuchu I wojny światowej rodzina Tarnowskich oddała pałac w Mokrzyszowie na Zakład Wychowawczy dla Sierot Wojennych. Piecza nad zakładem – jego organizacją i troską o sieroty – została powierzona Józefowi Chalcarzowi, sędziemu z Tarnobrzega. Pod koniec lat 20. XX wieku pałac został zakupiony przez Ministerstwo Rolnictwa z przeznaczeniem na Szkołę Rolniczą. Uroczystego otwarcia pierwszego roku szkolnego dokonał prezydent Ignacy Mościcki. Szkoła przetrwała do wybuchu II wojny światowej. Niestety, po zakończeniu działań wojennych, nowa władza odebrała majątek w Mokrzyszowie rodzinie Tarnowskich. Początkowo pałac planowano przeznaczyć na Uniwersytet Ludowy, jednak w 1951 r. otwarto w nim Państwowy Dom Dziecka, który funkcjonował do początku lat 80. XX wieku. Od 1954 r. przez rok kilka pokoi tymczasowo zajmowały biura Kopalni Siarki Tarnobrzeg, która w tym czasie powstawała. W latach 1982-87 w pałacu mieściło się Wojewódzkie Pogotowie Opiekuńcze w Tarnobrzegu, a następnie pałac z parkiem przejął Instytut Kształcenia Nauczycieli w Tarnobrzegu. Budynek pałacu oraz park zmieniał właścicieli jeszcze wiele razy. Obecnie mieści się tam Oddział Podkarpackiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie. Poza funkcją dydaktyczno-konferencyjną na terenie posiadłości znajduje się również baza noclegowa. Budynki otoczone są pozostałościami po historycznym założeniu parkowym z pięcioma wiekowymi pomnikami przyrody.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2021-08-11 10:37

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W krainie orła

Miasto Kruja położone jest w środkowej Albanii, zaledwie 30 km od Tirany. Nazywane często, choć z pewną przesadą, albańskim Krakowem przyciąga swoim urokiem, ale także legendą największego bohatera narodowego – Skanderbega

Nazwa Albanii w rodzimym języku – Shqipëria – oznacza: kraina orła. Jej mieszkańcy pochodzą od starożytnych Ilirów, nieustraszonego ludu, który, jak podaje część źródeł, przybył na Półwysep Bałkański przed Grekami i ponad tysiąc lat przed Słowianami. Takie pochodzenie Albańczyków potwierdzają bez żadnych wątpliwości badania naukowe. Tylko w pobliżu dzisiejszej Kruji znajdowało się kilka ważnych warowni iliryjskich, a wśród nich powstała w III wieku przed Chrystusem twierdza w Zgërdhesh, wspominana przez Ptolemeusza jako stolica Ilirów – Albanopolis.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek: niech Bóg błogosławi Węgrów!

2024-04-25 11:10

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/FABIO FRUSTACI

„Niech Bóg błogosławi Węgrów” - powiedział papież przyjmując dziś na audiencji pielgrzymów z tego kraju, przybyłych, aby podziękować mu za ubiegłoroczną wizytę apostolską w swej ojczyźnie. Obok prymasa Węgier, kardynała Pétera Erdő i przewodniczącego episkopatu Węgier, biskupa Andrása Veresa gronie pielgrzymów obecny był także nowy prezydent kraju Tamás Sulyok.

Ojciec Święty mówiąc o swej ubiegłorocznej pielgrzymce zaznaczył, że przybył jako pielgrzym, aby modlić się wspólnie z węgierskimi katolikami, także za Europę, w intencji „pragnienia budowania pokoju, aby dać młodym pokoleniom przyszłość nadziei, a nie wojny; przyszłość pełną kołysek, a nie grobów; świat braci, a nie murów. Modliłem się za wasz drogi naród, który przez tysiąclecie zamieszkiwał tę ziemię i użyźniał ją Ewangelią Chrystusa. Obyście w modlitwie zawsze znajdowali siłę i determinację do naśladowania, także w obecnym kontekście historycznym, przykładu świętych i błogosławionych, którzy wywodzą się z waszego narodu” - zachęcił papież. Przypomniał, że realizacja daru pokoju „zaczyna się w sercu każdego z nas ... Pokój przychodzi, gdy postanawiam przebaczyć, nawet jeśli jest to trudne, a to napełnia moje serce radością” - stwierdził Franciszek.

CZYTAJ DALEJ

Franciszek: niech Bóg błogosławi Węgrów!

2024-04-25 11:10

[ TEMATY ]

papież Franciszek

PAP/EPA/FABIO FRUSTACI

„Niech Bóg błogosławi Węgrów” - powiedział papież przyjmując dziś na audiencji pielgrzymów z tego kraju, przybyłych, aby podziękować mu za ubiegłoroczną wizytę apostolską w swej ojczyźnie. Obok prymasa Węgier, kardynała Pétera Erdő i przewodniczącego episkopatu Węgier, biskupa Andrása Veresa gronie pielgrzymów obecny był także nowy prezydent kraju Tamás Sulyok.

Ojciec Święty mówiąc o swej ubiegłorocznej pielgrzymce zaznaczył, że przybył jako pielgrzym, aby modlić się wspólnie z węgierskimi katolikami, także za Europę, w intencji „pragnienia budowania pokoju, aby dać młodym pokoleniom przyszłość nadziei, a nie wojny; przyszłość pełną kołysek, a nie grobów; świat braci, a nie murów. Modliłem się za wasz drogi naród, który przez tysiąclecie zamieszkiwał tę ziemię i użyźniał ją Ewangelią Chrystusa. Obyście w modlitwie zawsze znajdowali siłę i determinację do naśladowania, także w obecnym kontekście historycznym, przykładu świętych i błogosławionych, którzy wywodzą się z waszego narodu” - zachęcił papież. Przypomniał, że realizacja daru pokoju „zaczyna się w sercu każdego z nas ... Pokój przychodzi, gdy postanawiam przebaczyć, nawet jeśli jest to trudne, a to napełnia moje serce radością” - stwierdził Franciszek.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję