Reklama

Niedziela Podlaska

Miejsce wielu historii

Marian Pietrzak to jeden z najbardziej znanych mieszkańców Sokołowa Podlaskiego. Od ponad 23 lat prowadzi muzeum, w którym upamiętnił historię regionu i jego mieszkańców. Dlaczego to robi?

Niedziela podlaska 31/2022, str. IV-V

[ TEMATY ]

Sokołów Podlaski

mazowieckiszlaktradycji.com

Marian Pietrzak prowadzi muzeum od ponad 23 lat

Marian Pietrzak prowadzi muzeum od ponad 23 lat

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Sześć książek i tomik wierszy dedykowany dwóm największym miłościom – ziemi podlaskiej i żonie Jadwidze, z którą ślub wziął w 1957 r. Religijny, długowieczny pisarz, radny i społecznik, to tylko część określeń, którymi można opisać urodzonego 29 sierpnia 1932 r. Mariana Pietrzaka – z wykształcenia ślusarza i technika ekonomii, który poświęcił życie ocaleniu od zapomnienia listów, gazet, pomników i innych dóbr historycznych związanych z Podlasiem, a szczególnie Sokołowem Podlaskim i najbliższą okolicą.

W rodzinie nic nie ginie

W 1939 r. rodzina Pietrzaków przeniosła się z Siedlec do Sokołowa Podlaskiego i tu osiedliła na stałe. Dziadek regionalisty Apoloniusz Stanisław Bukowski w czasach zaboru rosyjskiego był nadwornym rządcą, pisarzem i ekonomem m.in. w Korczewie, Mościbrodach i Skórcu. Geny przodka oraz rodziców zaszczepiły w p. Marianie pasję do podróży i odkrywania nieznanych. W 1949 r. dołączył do organizacji „Służba Polsce”, zajmującą się odbudowywaniem kraju z powojennej pożogi. Następnie odbył służbę wojskową. W kolejnych latach został kierownikiem sklepu elektrotechnicznego, był nim przez krótką chwilę. Na długo, bo aż 28 lat zatrzymała go taksówka o numerze bocznym 9, dzięki, której poznawał i odkrywał historie, pałace i cmentarze. Była to iskra do dalszego działania, bo jak sam wspomina, oprócz niego nikt nie interesował się tym, co z tutejszej historii zostało. W latach 60. XX wieku znalazł książkę mieszkańca Sterdyni, opowiadającą o wojennych losach powiatu sokołowskiego, jednak regionalista dopatrzył się tam wielu błędów. Wtedy to, po konsultacji z Pawłem Kamińskim – poetą, postanowił napisać własną książkę. Od sierpnia 2001 r. nawiązał również współpracę z Gazetą Sokołowską, gdzie publikował m.in. cykl „Szlakiem Młota i Łupaszki”

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Nietypowe podwórko

Marian Pietrzak nie zapisuje ani nie nagrywa spotkań ze swoimi rozmówcami, jego pamięć jest absolutna. Wszystko, co zostało mu powiedziane, on pamięta. Jedyną osobą, pomagającą mu w jego działalności, była jego żona Jadwiga (zmarła w lutym 2021 r.). W latach 70. ubiegłego wieku zaczął zbierać i skupować napotkane przedmioty. Metoda poszukiwawcza była prosta, lecz skuteczna – od domu do domu w poszukiwaniu skarbów. W początkach jego działalności ludzie chętnie oddawali zalegające na strychach i w piwnicach pamiątki. Wraz z upływem lat, właściciele takich skarbów sami zaczęli zgłaszać się do p. Mariana. Pierwotnie były one zbierane w celu przekazania ich do miejskiego muzeum, które nigdy nie powstało. Dlatego eksponaty znalazły schronienie w domu i podwórku małżeństwa Pietrzaków. Jednocześnie rozpoczął on spisywanie dziejów Sokołowa Podlaskiego i okolic. Pierwszą książkę Sokołów Podlaski w latach 1939 – 1944. Pamiętnik z czasów okupacji udało się wydać dopiero w demokratycznej Polsce, po 1989 r., dzięki przychylności ówczesnego burmistrza Marka Olędzkiego. W latach 1990-94 był miejskim radnym. Czas kadencji i następne lata upływały na bezskutecznym zabieganiu u sokołowskich burmistrzów o lokal lub miejsce pozwalające na ekspozycję zebranych dóbr. Nie bacząc na niepowodzenia, postanowił w 1999 r. w swoim domu przy ul. Lipowej 60, otworzyć skansen ziemi sokołowskiej. Wszystkie eksponaty, których w szczytowym momencie było około 2 tys. p. Pietrzak czyścił i odrestaurowywał. Część z nich ma również swoją metryczkę z najważniejszymi danymi. Jednak wraz z powiększaniem kolekcji, przy którejś setce zaprzestał tego z prozaicznego powodu. Skarbów było za dużo, lecz dzięki dobrej pamięci p. Marian zna historię wszystkich eksponatów. Skansen nie sposób ominąć. Od frontu podwórza umieszczony jest wiatrak typu holenderskiego, własnoręcznie wykonany przez właściciela. Przy bramce wejściowej stoi znak z informacją o godzinach otwarcia (9-17) oraz kamienne bożki obfitości, stylizowane na dawne epoki.

Reklama

Szczególny skarb

Za zwiedzanie inkasowana jest symboliczna opłata w kwocie jednej złotówki, pobierana na utrzymanie skansenu. Właściciel nie zarobkuje na muzeum, ponieważ działalność jest prowadzona społecznie, dla pamięci. Obowiązkowym punktem jest wpisanie się do księgi gości, do tej pory zapisanych zostało już kilka takich ksiąg. Zbiory udostępnione do zwiedzania znajdują się na podwórku, w garażu oraz w zbudowanym przez cieślę – kolegę p. Pietrzaka przeznaczonym do ekspozycji, drewnianym budynku. Znajdują się tu niemieckie pasy oficerskie, lampy naftowe, pieniądze z saskich czasów, teczka starosty niemieckiego Gramsta czy pieniądze z III w. n. e z podobizną rzymskiego cesarza, które zostały odnalezione w Drohiczynie pod Górą Zamkową. W zbiorach znajdują się również koromysła pochodzące z przedwojennej sokołowskiej wytwórni wina, po której obecnie nie ma śladu. Dwie bryczki oraz łóżko należące do marszałka Piłsudskiego lub kogoś z jego bliskich. Stan jego zachowania jest bliski ideału. Jedynym wymienionym w nim elementem jest siatka stelażu. Oprócz tego znajdziemy tu mundury, bagnety, monety, macewy i wiele innych przedmiotów ze wszelakich epok i wieków. Wszystkie przedmioty są okraszone historią i szczegółowo opisywane przez wystawcę. Pamiątkę, zajmującą szczególne miejsce w sercu regionalisty, stanowi Matka Boża z dedykacją, pozostawiona przez Anglika mieszkającego w Izraelu, który przyjechał do Sokołowa w poszukiwaniu historii swojej rodziny. Kilka lat temu znaczną część eksponatów p. Marian przekazał do Pałacu Ossolińskich w Sterdyni, w którym miało powstać muzeum pamięci. Jednak mimo zapewnień, takie miejsce nie powstało do dziś. Marian Pietrzak, jak sam mówi, skansen będzie prowadzić do momentu, aż starczy mu sił.

Goście, goście

W ramach lekcji historii skansen odwiedziły prawdopodobnie wszystkie szkoły z powiatu. Lwią część zwiedzających stanowią turyści „obcy”, którzy nie mają powiązań z Sokołowem albo mają je ich przodkowie. Przybywają tu mieszkańcy Kielc, Radomia, Warszawy i innych miast Polski. Są to również wycieczki zagraniczne m.in. amerykańskie, argentyńskie i izraelskie. Już w lipcu 1999 r. do p. Pietrzaka przyjechała telewizja Tel Aviv Studios, aby nagrać wywiad upamiętniający historię losów sokołowskich Żydów. We wrześniu 2013 r. skansen odwiedził ambasador USA Stephen Mull, w podzięce za pielęgnowanie pamięci o ludziach, miejscach i rzeczach. Sokołowianin w podziękowaniu swych zasług otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi, Odznakę Zasłużony Działacz Kultury oraz Medal XX-lecia NSZZ Solidarność i inne nagrody. Ponadto książki p. Mariana znajdują się w Bibliotece Narodowej w Warszawie, a część z nich w Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie oraz uniwersytecie harwardzkim, jako świadectwo dziejów i zagłady.

2022-07-26 14:40

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Dary dla Dzieciątka

Niedziela podlaska 3/2024, str. V

[ TEMATY ]

Sokołów Podlaski

Paweł Kryszczuk

W postać Mędrców wcielili się duchowni z trzech sokołowskich parafii

W postać Mędrców wcielili się duchowni z trzech sokołowskich parafii

Sokołów Podlaski
Już po raz 7. w Orszaku wzięły udział całe rodziny. W pięknych przebraniach pasterzy, aniołów, rycerzy, dam dworu podążały w orszakach poszczególnych królów.

W role królów: Kacpra, Melchiora i Baltazara, w tym roku wcielili się księża oraz alumn z poszczególnych parafii sokołowskich: ks. Grzegorz Konopacki z parafii Miłosierdzia Bożego, al. Amos Makasa z parafii ks. Jana Bosco oraz ks. Tomasz Łapiński z parafii Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny.

CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas w Sosnowcu przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża

2024-03-28 23:35

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

flickr.com/episkopatnews

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

- Kościelne postępowanie w bulwersującej sprawie sprzed miesięcy dobiega końca - powiedział abp Adrian Galbas SAC, administrator apostolski diecezji sosnowieckiej sede vacante. W czasie Mszy Wieczerzy Pańskiej, którą odprawił w sosnowieckiej bazylice katedralnej, przeprosił wiernych za każde zgorszenie, które kiedykolwiek spowodowali księża.

- Po podjęciu ostatecznych decyzji, zostanie o nich poinformowana opinia publiczna. Także w sprawie, która w ostatnich dniach spowodowała, że diecezja sosnowiecka znalazła się na czołówkach gazet, jestem zdeterminowany, by wszystko wyjaśnić i adekwatnie zareagować. Proszę przyjąć moje zapewnienie, że nic w tej, jak i w żadnej innej gorszącej sprawie, nie jest i nie będzie zbagatelizowane - powiedział.

CZYTAJ DALEJ

Rozważania na Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego: szatan połknął haczyk

2024-03-28 23:26

[ TEMATY ]

rozważania

ks. Marek Studenski

Materiał prasowy

Jak wygląda walka dobra ze złem na zupełnie innym, nieuchwytnym poziomie? Jak to możliwe, że szatan, będący ucieleśnieniem zła, może zostać oszukany i pokonany przez dobro?

Zagłębimy się w niezwykłą historię i symbolikę Hortus deliciarum (grodu rozkoszy) Herrady z Landsbergu (ok. 1180). Ten odcinek to nie tylko opowieść o starciu duchowych sił, ale także głębokie przemyślenia na temat tego, jak każdy z nas może stawić czoła pokusom i trudnościom, wykorzystując mądrość przekazywaną przez wieki.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję