Monika Hyla: Pielgrzymi nawiedzający klasztor na Skałce, dzięki programowi „Odkryj duszę Krakowa, czyli zwiedzanie Skałki z przewodnikiem”, mogą poznać nowe miejsca. Co ciekawego zobaczą w Starej Bibliotece?

Ojciec Mariusz Tabulski: Po pierwsze, jest to jedna z nielicznych w Krakowie biblioteka barokowa, zachowana w oryginalnym stanie sprzed 300 lat. Po drugie, pokazujemy sposób przechowywania inkunabułów z XVI w., są to drewniane, unikatowe opakowania, znajdujące się na półkach w katalogach, a sprowadzone z Jasnej Góry. Mamy obecnie 4000 woluminów! Najstarsze z nich pochodzą z początków XVI w. Paulini na Skałce prowadzili Studium Generalne dla kapłanów.

Drugim nowym miejscem są ogrody przyklasztorne wraz z tzw. Parkiem reliktów archeologicznych. W jaki sposób mogą zachęcić wiernych do poznawania duchowości paulińskiej?

To jeden z fenomenów Skałki; w środku miasta, przy gwarnym skrzyżowaniu ulic, jest strefa ciszy, gdzie słychać śpiew ptaków! To doświadczanie ciszy zakonników udziela się podczas zwiedzania pielgrzymom. Można tu spotkać na modlitwie lub medytacji zakonnika w bieli. A przez ogród dochodzimy do tzw. rezerwatu archeologicznego świadków.

A co zobaczymy w parku reliktów archeologicznych?

Stając na wzgórzu Skałecznym, patrząc na fragmenty murów romańskiej dzwonnicy, powtarzam zwiedzającym: Tutaj wszystko się zaczęło! Podczas badań archeologicznych w latach 2017 – 2022 odkryto fragmenty murów miasta Kazimierz; schody prowadzące do kościoła gotyckiego, fundamenty romańskiej wieży, która prawdopodobnie była pierwszym miejscem pochówku św. Stanisława. Niestety, archeolodzy musieli zakopać największą rewelację, czyli schody, które są ukazane na XVII – wiecznych rycinach.

Czyli św. Stanisław zginął tam, gdzie dziś znajduje się park archeologiczny, a nie w miejscu, gdzie jest boczny ołtarz św. Stanisława w bazylice?

Ołtarz św. Stanisława jest drugą częścią wieży i dzięki odkryciom archeologicznym widzimy, jak kościół barokowy został przeorientowany, tzn. nie stoi na fundamentach świątyni gotyckiej! Można powiedzieć, że centralnym miejscem obecnej bazyliki jest boczny ołtarz św. Stanisława. Pomaga nam w tym stara tradycja kościelna, która mówi, że świętych wynosi się z grobu do chwały ołtarzy. Z grobu, przy romańskiej rotundzie, ciało św. Stanisława Biskupa Męczennika zostało przeniesione w 1088 r. w procesji do wawelskiej katedry.

Nawiedzenie klasztoru paulinów to również możliwość rozmowy z zakonnikami…

Jestem już 36 rok w zakonie, byłem piłkarzem, nauczycielem wuefu… ale Pan Bóg wkroczył w moje życie. Za to, że mogę służyć pielgrzymom i turystom przybywającym na Skałkę, ze wzruszeniem dziękuję Opatrzności! Każdy z nas zakonników, opowiadając o dziejach św. Stanisława, wspomina również o swoich drogach życia i powołania. Przez nasz klasztor przechodzą niemalże wszyscy paulini, bo od XVII w. zakonnicy formowani byli do kapłaństwa w Instytucie Teologicznym w Krakowie, właśnie tutaj. Dziś jest u nas seminarium duchowne: formuje się w nim 30 braci, nawet z Afryki. Skałka to miejsce uświęcone modlitwą i świadectwem św. Stanisława. Trwamy tutaj jako zakon już 552 lata, to jest sztafeta pokoleń.

Więcej informacji na stronie https://skalka.paulini.pl/dla-turystow/

O. dr Mariusz Tabulski – przeor klasztoru paulinów i kustosz sanktuarium św. Stanisława na Skałce, rektor WSD Zakonu Paulinów w Krakowie.