Reklama

W wolnej chwili

Temat tygodnia

Przemienienie Pańskie w sztuce

Niedziela płocka 31/2003

[ TEMATY ]

sztuka

Graziako

„Przemienienie Pańskie” (XVII wiek)/Fot. Graziako

„Przemienienie Pańskie” (XVII wiek)/Fot. Graziako

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W wielu kościołach naszej diecezji znajdziemy w ołtarzach obrazy Przemienienia Pańskiego. Pierwowzór tego dzieła wykonany został w pracowni Rafaela - wybitnego malarza renesansu. Obraz namalowano farbami olejnymi na drewnie w latach 1518-20. Obecnie znajduje się on w Pinakotece Watykańskiej. W ostatnich latach życia (Rafael umarł w wieku 37 lat w 1520 r.) artysta malował dzieła dynamiczne. Zgodnie z opisem Ewangelistów na obrazie widzimy unoszącego się Chrystusa z rozłożonymi rękoma, w białej szacie, a obok Mojżesza, trzymającego tablice przykazań, i Eliasza. Obydwu Prorokom, symbolizującym Stare Przymierze, Bóg się wcześniej objawiał - Eliaszowi w delikatnym powiewie wiatru, Mojżeszowi w obłoku na Górze Synaj.

Poniżej widzimy trzech Apostołów: Piotra, który przysłaniając oczy spogląda na Przemienionego Jezusa, z prawej strony Jana - umiłowanego i najmłodszego ucznia, według tradycji przedstawiano go bez brody, i Jakuba - pierwszego męczennika za wiarę. Uczniów tych wybrał sam Jezus. Tylko oni byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira i konania w Ogrójcu. Uczniowie są przestraszeni. Tak przedstawił tę scenę - jakby na prośbę samego Piotra - św. Marek. W kompozycji obrazu możemy wyróżnić dwie części: górną, najczęściej powtarzaną w kościołach, którą namalował Rafael, i dolną stanowiącą ilustrację uzdrowienia paralityka, powstałą w warsztacie artysty. Grupa osób poniżej jest obrazową kontynuacją Ewangelii Markowej (9, 14-29). Samo Przemienienie dokonało się na górze, która jest symbolem trudu i wysiłku, odosobnienia, miejscem łączenia się nieba z ziemią i - co najważniejsze - miejscem obecności Boga.

Znacznie częściej sceny ilustrujące Przemienienie Pańskie, zarówno w mozaikach, jak i ikonach, przedstawiano w sztuce chrześcijańskiego Wschodu. Od VI w. uroczystość ta należała do dwunastu najważniejszych świąt kościelnych. W miejscu męczeńskiej śmierci św. Apolinarego, na przedmieściach Rawenny, stolicy zachodniej części Imperium Bizantyńskiego, wybudowano bazylikę. Ozdobiono ją ok. 542 r. mozaikami. W absydzie umieszczono m.in. krzyż wskazujący na Chrystusa, po bokach umieszczono postacie Eliasza i Mojżesza, poniżej trzy owieczki symbolizowały Apostołów.
Zgodnie z sugestiami teologów, artyści łączyli w cyklach obrazy Przemienienia z Chrztem Chrystusa - w obydwu wypadkach objawiła się boska godność Chrystusa, a z nieba dał się słyszeć głos: "To jest mój Syn umiłowany, Jego słuchajcie" (Mk 9, 7). Wydarzenie na Górze Przemienienia odnoszono również do Zmartwychwstania, opisano je pomiędzy zapowiedziami męki Chrystusa. "Jednocześnie sam Jezus przykazał [Apostołom], aby nikomu nie rozpowiadali o tym, co widzieli, zanim Syn Człowieczy nie powstanie z martwych" (Mk 9, 9). Przemienienie miało umocnić wiarę uczniów. Przemienionego Chrystusa jako następcę wielkich proroków Starego Testamentu ukazał Duccio die Buonisegna (ok. 1260-1318). W cyklu obrazów szaty Chrystusa z Przemienienia, są tymi samymi, jakie występują po Zmartwychwstaniu i przy Wniebowstąpieniu, zatem jasność ubioru oddano tu, nawiązując do przemienionego - Zmartwychwstałego Chrystusa.
Góra Przemienienia to góra modlitwy, bojaźni pomieszanej z radością. To spojrzenie w inny wymiar świata, to chwila, która daje siły do zniesienia trudów i nadaje sens życia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Będzińskie „dzieła stworzenia”

Niedziela sosnowiecka 9/2014, str. 8

[ TEMATY ]

sztuka

Katarzyna Maciejewska

Mozaika prof. Jerzego Handermandera przedstawiająca "dzieło stworzenia"

Mozaika prof. Jerzego Handermandera przedstawiająca dzieło stworzenia

Trwa remont najstarszej świątyni Będzina, pw. Świętej Trójcy. Kilka miesięcy temu zmarł wybitny grafik i malarz, prof. Jerzy Handermander, który w będzińskim kościele Świętej Trójcy pozostawił swoje dzieła

Profesor Jerzy Handermander był osobą bardzo barwną. Mówiono o nim „Profesor Hander” – tak było krócej i wygodniej zarówno dla studentów, jak i artystów. Miał duże poczucie humoru, lubił żartować – ze studentów, ich prac, ale także potrafił mówić ironicznie o sobie samym. W pewnych momentach potrafił być delikatny, taktowny, a innym razem umiał bez skrępowania stwierdzić, że praca jest beznadziejna, dlatego też studenci zawsze obawiali się jego korekty.
CZYTAJ DALEJ

Rozważania bp. Andrzeja Przybylskiego: XVII niedziela zwykła

2025-07-25 12:09

[ TEMATY ]

bp Andrzej Przybylski

BP KEP

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedzielę w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

Bóg rzekł do Abrahama: «Głośno się rozlega skarga na Sodomę i Gomorę, bo występki ich mieszkańców są bardzo ciężkie. Chcę więc zstąpić i zobaczyć, czy postępują tak, jak głosi oskarżenie, które do Mnie doszło, czy nie; dowiem się». Wtedy to dwaj mężowie odeszli w stronę Sodomy, a Abraham stał dalej przed Panem. Podszedłszy do Niego, Abraham rzekł: «Czy zamierzasz wygubić sprawiedliwych wespół z bezbożnymi? Może w tym mieście jest pięćdziesięciu sprawiedliwych; czy także zniszczysz to miasto i nie przebaczysz mu przez wzgląd na owych pięćdziesięciu sprawiedliwych, którzy w nim mieszkają? O, nie dopuść do tego, aby zginęli sprawiedliwi z bezbożnymi, aby stało się sprawiedliwemu to samo, co bezbożnemu! O, nie dopuść do tego! Czyż Ten, który jest sędzią nad całą ziemią, mógłby postąpić niesprawiedliwie?» Pan odpowiedział: «Jeżeli znajdę w Sodomie pięćdziesięciu sprawiedliwych, przebaczę całemu miastu przez wzgląd na nich». Rzekł znowu Abraham: «Pozwól, o Panie, że jeszcze ośmielę się mówić do Ciebie, choć jestem pyłem i prochem. Gdyby wśród tych pięćdziesięciu sprawiedliwych zabrakło pięciu, czy z braku tych pięciu zniszczysz całe miasto?» Pan rzekł: «Nie zniszczę, jeśli znajdę tam czterdziestu pięciu». Abraham znów odezwał się tymi słowami: «A może znalazłoby się tam czterdziestu?» Pan rzekł: «Nie dokonam zniszczenia przez wzgląd na tych czterdziestu». Wtedy Abraham powiedział: «Niech się nie gniewa Pan, jeśli rzeknę: może znalazłoby się tam trzydziestu?» A na to Pan: «Nie dokonam zniszczenia, jeśli znajdę tam trzydziestu». Rzekł Abraham: «Pozwól, o Panie, że ośmielę się zapytać: gdyby znalazło się tam dwudziestu?» Pan odpowiedział: «Nie zniszczę przez wzgląd na tych dwudziestu». Na to Abraham: «Niech mój Pan się nie gniewa, jeśli raz jeszcze zapytam: gdyby znalazło się tam dziesięciu?» Odpowiedział Pan: «Nie zniszczę przez wzgląd na tych dziesięciu».
CZYTAJ DALEJ

Na szczycie jadownickiej góry

2025-07-27 19:56

Marek Białka

Na Bocheńcu, na wysokości bezwzględnej, blisko 400 metrów nad poziomem morza, w klimatycznym i zacisznym miejscu, pełnym uroku, zieleni, którego epicentrum stanowi historyczny, z końca XVI w. kościółek pw. św. Anny, odbyły się uroczystości odpustowe ku czci patronki tego miejsca i kościoła.

Mszę świętą koncelebrowaną, pod przewodnictwem ks. Sylwestra Brzeznego, sprawowali nie tylko miejscowi kapłani, ale również księża przebywający w tym czasie na urlopach. Główny celebrans, a zarazem kaznodzieja odpustowy, nawiązał w homilii do wzorowego życia Anny i Joachima - rodziców Matki Bożej, którzy swoją świętością powinni dawać żywy przykład współczesnym rodzinom, zwłaszcza w okresie kryzysów małżeńskich, w których niewątpliwie brakuje słuchania i wzajemnego kompromisu.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję