Ze względu na obszerny temat niemożliwe było pokazanie wszystkich świątyń. Twórcy ekspozycji musieli wybrać budowle według przyjętego klucza. Jest nim szczególna ranga obiektu i jego związek
z ważnymi wydarzeniami z historii Polski. Dobór świątyń przypomina zwiedzającym, że Rzeczpospolita historycznie była krajem wielokulturowym i wielonarodowym. Chodziło
też o pokazanie czołowych sakralnych zabytków wszystkich spotykanych w historii polskiej sztuki stylów architektonicznych. Na 75 tablicach przedstawiony został olbrzymi materiał
ikonograficzny. Każda makieta składa się z fotografii świątyni, mapy z zaznaczeniem miejsca, planu oraz opisu. Zobaczyć więc można pierwsze w Polsce budynki: X i XI-wieczne
palatia (rezydencje pierwszych Piastów) z rotundami (okrągłymi budowlami pełniącymi rolę dworskich kaplic). Są to przykłady polskiej sztuki przedromańskiej. Nie zabrakło także głównego obiektu
sztuki romańskiej (kolegiata w Tumie pod Łęczycą, XII w.), drewnianej architektury gotyckiej (kościół św. Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim, XV w.) i perły architektury
renesansowej (Kaplica Zygmuntowska w katedrze na Wawelu). Centralnym elementem scenograficznym są kopie witraży Józefa Mehoffera z katedry św. Mikołaja w szwajcarskim
Fryburgu. Dokładnie pokazano wiele przykładów znakomitego rzemiosła artystycznego: wykończenia, arkady, bogate dekoracje wnętrz, polichromie na ścianach i sklepieniach kopuł, tympanony w portalach
głównych, ołtarze, a nawet organy. Najwięcej miejsca poświęcono świątyniom katolickim. Przedstawiono też monastery i cerkwie grekokatolickie na Podlasiu i Podkarpaciu,
molenny (skromne drewniane domy modlitw staroobrzędowych wyznawców prawosławia) na Suwalszczyźnie, meczety (Kruszaniany, Bohotniki, XIX w.), ewangelicko-augsburskie kościoły na Śląsku (drewniane z XVII
w. i murowane w stylu neogotyckim), synagogi z ciekawymi bimami (4-kolumnowymi podiami z 2-kondygnacyjną nastawą). Z naszego regionu na wystawę wybrano
Kaplicę Świętej Trójcy na Zamku Lubelskim, katedrę i odrestaurowaną po wojnie murowaną bożnicę w Zamościu, starą XVII-wieczną bożnicę w Łęcznej.
Autorem całości jest Jerzy Lużyński z Pracowni Promocji Dziedzictwa Kulturowego Centrum Kultury w Lublinie. Przy tworzeniu ekspozycji wykorzystał on prace najwybitniejszych polskich
artystów fotografików. W ustaleniu kształtu merytorycznego pomogli: prof. Urszula Mazurczak, o. prof. Leon Dyczewski, o. prof. Mieczysław Albert Krąpiec i dr Daniel Próchniak. Wystawa
jest częścią międzynarodowego projektu „Spotkania na granicy Tysiącleci”, realizowanego przez autora od 1996 r. Premiera miała miejsce podczas Festiwalu Krajów Europy Centralnej w Instytucie
Kultury Polskiej w Londynie w 1998 r. W Polsce wystawę po raz pierwszy pokazano w Toruniu podczas wizyty Jana Pawła II w 1999 r. Następnie
udostępniono ją publiczności w Lublinie. Fotografie i plany świątyń z opisami można było oglądać także w Sejmie RP i w Instytucie Polskim
w Sztokholmie.
Poza walorami edukacyjnymi (zwiedzanie może być dobrą powtórką z dziejów naszego narodu, ze znajomości historii sztuki i sakralnych obiektów architektonicznych w Polsce),
wystawa ma charakter ekumeniczny. Dzięki organizatorom przedsięwzięcia (świdnickiemu MOK-owi, CK w Lublinie i Fundacji Ochrony i Promocji Dóbr Kultury „Nike”)
mieszkańcy Świdnika mają doskonałą okazję poznania wspaniałego świata pięknych i bogatych w swoim trwaniu świątyń różnych wyznań.
Pomóż w rozwoju naszego portalu