Reklama

Z wakacyjnych wędrówek

Między Tyńcem a Łopuszną

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Od kilku już lat na urlopowe wędrowanie wybieram szlaki na południe od Krakowa. Tatry zapewniają przestrzeń, a także milczenie, unaoczniające głębszy, ostateczny sens życia. W ciszy zaczynamy słuchać głosu wewnętrznego, tak często zagłuszanego zewnętrznym światem, cywilizacyjną krzątaniną. Milczenie gór i fascynująca przyroda pozwalają ustawić na nowo hierarchię spraw, otworzyć się na Ojca wszelkiego stworzenia.

Zanim ulokowałam się w stolicy Tatr, miałam możliwość znaleźć się po raz pierwszy w miejscach tak dobrze znanych z nazwy, jak: Tyniec, Ludźmierz, Łopuszna. Z Krakowa wyjeżdżam z przyjaciółmi rankiem. Towarzyszy nam wschodzące słońce, będące - jak mówił św. Franciszek - obrazem wszechmocnego, miłującego Boga. Przed nami - wzgórze tynieckie i opactwo benedyktyńskie. Zza murów tonącego w zieleni i promieniach porannego słońca dziedzińca klasztornego - fascynujący widok na Wisłę w dole oraz Kraków i wieże bielańskiej pustelni Ojców Kamedułów w oddali.

Jeden z Ojców Benedyktynów poświęca nam nieco czasu, aby oprowadzić po kościele (w którym uwagę zwraca wspaniała, świeżo wyzłocona ambona i inne równie cenne elementy wystroju świątyni) oraz przybliżyć historię tego niezwykłego miejsca. A historia klasztoru sięga aż XI w. Wtedy powstał zespół kamiennych budowli typowych dla opactwa. Z romańskiej budowli zachowała się do dzisiaj południowa ściana pierwotnej bazyliki, fundamenty krużganka, refektarz i fragmenty zdobnictwa architektonicznego. Na przestrzeni wieków opactwo było niszczone, a jego dobra grabione (m. in. księgozbiór), ale miało także okresy rozkwitu. Kościół i klasztor w XV w. rozbudowano w stylu gotyckim. Dzisiejsza świątynia zachowała plan gotyckiego kościoła i kilka jego elementów. W XVII w. kościół otrzymał wystrój barokowy. Z tego okresu pochodzą stalle w chórze zakonnym, z obrazami przedstawiającymi życie św. Benedykta i dzieje benedyktynów.

W końcu XVIII w., gdy Polska zniknęła z mapy Europy, opactwo przechodziło różne koleje, a w 1816 r. władze austriackie je skasowały (część dóbr oraz znaczną część biblioteki udało się zachować w Tarnowie). Ostatni mnich tyniecki zmarł w 1844 r. W lipcu 1939 r. do Tyńca przybyło 10 mnichów z ośrodka formacji w Belgii. Podjęte dzieło przetrwało okres niemieckiej okupacji i lata komunizmu. Zaraz po wojnie podjęto odbudowę zespołu architektonicznego i prace trwają do dziś. W 1968 r. klasztor wrócił do godności opactwa. Po latach nieobecności mnisi znów szukają Boga przez wspólną modlitwę i pracę. Bowiem zasada benedyktynów brzmi: "Módl się i pracuj".

Spotkany w Tyńcu o. Leon Knabit mówi: "Modlitwa zwraca mnie ku Bogu, praca przypomina mi, że żyję na ziemi". Do tego jeszcze " szanować wszystkich ludzi", jak napisano w Regule. Mnich z pokorą przyjmuje każdego człowieka. Dlatego przez tyle stuleci mnisi przepisywali nie tylko Biblię i księgi filozoficzne, ale również poezje, traktaty filozoficzne czy dzieła historyków, nawet pogańskich. Bo każde dzieło ludzkie uważali za godne szacunku.

Wielu telewidzów miało okazję poznać benedyktyna z Tyńca, o. L. Knabita, dzięki programowi talk-show "Ojciec Leon zaprasza" . O. Knabit większą część życia zakonnego spędził w Tyńcu, pełniąc rozmaite funkcje. Obecnie jest podprzeorem, opiekuje się biblioteką, współredaguje półrocznik Cenobium poświęcony życiu monastycznemu, głosi rekolekcje, czyli jak pozostali ojcowie - żyje i pracuje we wspólnocie.

Wyjeżdżamy z Tyńca, aby zatrzymać się w Ludźmierzu, gdzie Matka Boża odbiera hołd jako Gaździna Podhala. Cudowna, pozłacana drewniana figura znajduje się w bazylice mniejszej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, najstarszym kościele na Podhalu. Figurę ufundował pewien węgierski kupiec w podzięce za uratowane życie. Od 600 lat wierni otaczają ją szczególnym kultem, który odnalazł także odzwierciedlenie w utworach pisarzy wywodzących się z Podhala, m. in. K. Przerwy-Tetmajera, J. Kasprowicza i W. Orkana.

Żywe jest w Ludźmierzu wspomnienie o wydarzeniu, które nabrało znamion proroctwa. Otóż, kiedy Prymas Stefan Wyszyński w 1963 r. koronował figurkę koronami papieskimi, w czasie procesji przechylono nieostrożnie feretron i z ręki Maryi wysunęło się berło, ale nie upadło na ziemię, bo uchwycił je w powietrzu bp Karol Wojtyła. Tak, jak gdyby z rąk Maryi otrzymał swoje późniejsze władanie. A kiedy Jan Paweł II przybył do kraju jako papież na swoją pierwszą pielgrzymkę, Królowa Podhala wyjechała mu na spotkanie na nowotarskie lotnisko i patronowała góralskiej Mszy św. Pamiątką po drugiej pielgrzymce papieskiej jest wspaniały dwustronny ołtarz w pobliżu sanktuarium. Wtedy, podczas V Pielgrzymki, 7 czerwca 1997 r., Ojciec Święty prowadził tam modlitwę różańcową. Zwraca uwagę pięknie zagospodarowany teren, z kapliczkami maryjnymi i stacjami Drogi Krzyżowej. Pośrodku Maryjnego Ogrodu Różańcowego znajduje się pomnik Jana Pawła II, ufundowany przez kapłanów i wiernych z Kanady i Polski. Ten pomnik to kolejne świadectwo mocnych i trwałych więzi z Ojcem Świętym.

Bardzo prężnie działa ludźmierskie Koło Związku Podhalan. Ma sympatyków i filie na całym świecie, najwięcej w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie. Nazwiska fundatorów zza oceanu widzimy przy kolejnych kapliczkach na zewnątrz sanktuarium. Warto przypomnieć, że w 1986 r. sprowadzono z Warszawy do Ludźmierza prochy K. Tetmajera (urodzonego w Ludźmierzu), aby go następnie pochować na starym cmentarzu w Zakopanem. 15 sierpnia br. dla upamiętnienia 600-lecia kultu Matki Bożej Ludźmierskiej Poczta Polska wyemitowała znaczek pocztowy z Cudownym Wizerunkiem.

Łopuszna to nasz ostatni przystanek przed Zakopanem. Zatrzymujemy się tam ze względu na osobę zmarłego przed rokiem ks. prof. Józefa Tischnera. Najpierw zauważamy dworek Tetmajerów - piękny przykład architektury dworskiej. Zachowały się także wszystkie gospodarcze zabudowania dworskie: osobno stojąca kuchnia, stajnie, obory i piękne ogrodzenie z domkami dla stróżów. W dworku prezentowane są wystawy. Nasuwa się myśl, aby tu - w rodzinnej miejscowości ks. J. Tischnera - zgromadzono pamiątki po nim i utworzono muzeum jego pamięci.

Dojazd do grobu Księdza Profesora oznaczono stosownym drogowskazem. Wzrok przyciągają palące się znicze. Drewniany krzyż i kamienna płyta nagrobna są takie proste, surowe, jakie było życie Księdza. Chrystus Frasobliwy strzeże tu ciszy, mąconej jedynie kołysaniem okolicznych drzew i śpiewem ptaków. Przypomina mi się wierszowane wspomnienie, jakie przysłał mi wkrótce po śmierci ks. Tischnera jego przyjaciel - prof. Andrzej Sulikowski. Oto fragmenty tekstu:

Ksiądz Józef spod Turbacza



Andrzej Sulikowski

uśmiech góralskiego "mendrola"

hojne serce wolnego gazdy

wielkoduszność intelektualna

od Łopusznej aż do Krakowa

od Giewontu po Warszawę

(a nawet Wiedeń)

ksiądz nowoczesny

rzadko w sutannie do ziemi

raczej w ciemnym

surducie i koloratce

zawsze jednak dobrodziej

w pierwotnym słowa znaczeniu

zwykłym gadaniem dźwigał ludzi

odprawiając Mszę świętą

u św. Anny barokowej

(...)

wierny sutannie

w dyskretnie żartobliwy sposób

nie przekraczał w niczym

granic przyzwoitości

granic góralskiego wychowania

surowego jak nieheblowana

deska

jak "śleboda" na halach i upłazach

od Starego Sącza

po Nowy Targ

po drewnianą świątynię

w Jurgowie

nad czystą zimną Białką

w Łopusznej

gdzie żywe pstrągi

(...)

ćwiczył się na pismach filozoficznych

Norwidzie Ojcach Kościoła

zawsze świetlisty

w swoim mieszkaniu księżowskim

z oknami na słońce i klasztor

franciszkański

(...)

szeptał za mistrzem Eckhartem

(albo pisał na kartce

wyrwanej z zeszytu)

Bóg nam zawsze mówi

"do widzenia"

Ja też mówię do widzenia miejscom, w których poznałam kolejne zabytki naszej polskiej ziemi i które ubogaciły mnie intelektualnie i duchowo i... do spotkania na kolejnych szlakach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ponad 50 tysięcy widzów w polskich kinach na pokazach 4. sezonu "The Chosen"

2024-03-28 11:39

[ TEMATY ]

„The Chosen”

Materiały promocyjne/thechosen.pl

Serial o Jezusie z kolejnym sukcesem. W polskich kinach 4. sezon zebrał ponad 50 000 widzów, a licznik wciąż rośnie. Kolejne odcinki serialu, co stało się całkowitym fenomenem w branży filmowej, wciąż wyświetlane są w kinach.

Poza repertuarowym wyświetlaniem w kinach, również społeczność ambasadorów serialu organizuje w całej Polsce pokazy grupowe, które nierzadko mają sale zajęte do ostatnich miejsc. W wielu miejscowościach można wybrać się na taki pokaz czy to do kina sieciowego, lokalnego czy domu kultury. Kina widząc ogromne zainteresowanie same wstawiają do repertuaru kolejne odcinki lub powtarzają wyświetlanie od 1 odcinka. Już pojawiają się pierwsze całodzienne maratony z 4. sezonem.

CZYTAJ DALEJ

Historia według Kossaka

2024-03-28 10:54

[ TEMATY ]

Materiał sponsorowany

fot. Armando Alvarado

Mało która postać historyczna odcisnęła tak mocno swój ślad w dziejach świata, i tak bardzo wpływa na wyobraźnię współczesnych ludzi, jak Napoleon. Pisano o nim książki, wiersze, kręcono filmy, ale bodaj żadne z tych dzieł nie jest tak wymowne jak obraz Wojciecha Kossaka poświęcone temu geniuszowi wojny.

Mowa, oczywiście, o powstałym w 1900 r. dziele „Bitwa pod piramidami”. Obraz mimo upływu lat nadal wywiera ogromne wrażenie na widzach, pobudzając nie tylko ich „estetyczne synapsy”, ale i zmuszając do głębszej refleksji nad dziejami okresu, który został przedstawiony na płótnie i tego, jak wpłynął Napoleon na ukształtowanie się świata. Malowidło Kossaka intryguje nie tylko widzów, ale i ekspertów, od dawna jest obiektem wnikliwych analiz wielu badaczy. Bank Pekao S.A. zaprasza do obejrzenia krótkiego filmu pt. „Okiem liryka”, który przybliża fascynującą historię tego monumentalnego płótna.

CZYTAJ DALEJ

Wasza kapłańska posługa jest bezcenna

2024-03-28 14:59

Magdalena Lewandowska

Abp Józef Kupny poświęcił oleje chorych i katechumenów oraz poświęcił krzyżmo.

Abp Józef Kupny poświęcił oleje chorych i katechumenów oraz poświęcił krzyżmo.

– W życiu kapłańskim nie chodzi o samorealizację i sukces – mówił do księży abp Józef Kupny. – Wierni potrzebują takich kapłanów, którzy jednoczą ich z Bogiem i między sobą.

W katedrze wrocławskiej abp Józef Kupny przewodniczył Mszy Krzyżma, jedynej takiej Mszy w roku. Podczas Eucharystii księża z różnych stron archidiecezji wrocławskiej odnowili przyrzeczenia kapłańskie, a arcybiskup pobłogosławił oleje chorych i katechumenów oraz poświęcił krzyżmo.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję