Reklama

Kościół

„Ecce Homo” brata Alberta to coś więcej niż obraz

„Ecce Homo”. To nie jest zwykły obraz, bo też nie malował go zwykły artysta. Medytacja nad „Ecce Homo” nie jest przeżyciem przede wszystkim estetycznym, jakie nam zwykle towarzyszy, kiedy spotykamy się ze sztuką. Ten obraz nie został namalowany po to, żeby cieszyć oczy. Można powiedzieć nawet mocniej – nie został namalowany po to, żeby zdobić kościół. - pisze w swojej książce o św. Bracie Albercie, którego wspomnienie przypada 17 czerwca, abp Grzegorz Ryś.

[ TEMATY ]

św. Brat Albert

Graziako

Adam Chmielowski, „Ecce Homo” (fragment obrazu)

Adam Chmielowski, „Ecce Homo” (fragment obrazu)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kiedy Brat Albert podarował go arcybiskupowi Szeptyckiemu, do Lwowa, arcybiskup nie umieścił go w kaplicy, ale dał do muzeum archidiecezjalnego; a najpierw trzymał u siebie w mieszkaniu. To nie jest obraz, który był namalowany do świątyni. Już samo pytanie, po co – na jaki użytek został on namalowany, jest pytaniem jakoś niewłaściwym.

Artysta, który go namalował, sam nigdy nie zadawał takich pytań swoim dziełom. Brat Albert miał bardzo konkretne pojęcie o sztuce.

Podziel się cytatem

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Oto, co pisał o istocie sztuki: Przyjąć i uważać za dzieło sztuki [należy] każdy szczery i bezpośredni objaw duszy człowieka w jego dziele [...]; wszakże Bóg objawia się jednakowo w drobnej trawie i w wielości światów, tak i dusza człowieka, istota sztuki, objawia się zarówno w poemacie, jak i w dobrze przedstawionej przez aktora roli na scenie; piękna róża kwiaciarki, dobrze noszona suknia, mogą mieć większe w sztuce znaczenie, aniżeli niejeden obraz i rzeźba: gustowny klomb drzew w ogrodzie więcej wart często niż duże gmachy z kamienia. Ani podobna zliczyć form, w których sztuka się objawia: tak ich wiele i tak rozmaite, że każdy człowiek jest w pewnym sposobie artystą [...], trzeba tylko duszę swoją kształcić i podnosić. Wielki człowiek robi wielkie dzieło, mały człowiek i jego dzieła są drobne, bo twórczość nie jest udziałem człowieka [...]. Udziałem człowieka jest siebie samego zakląć w słowo, kamień, tony [...]. Jako antytezę sztuki prawdziwej, wyrażającej się przez styl czyli indywidualność duszy, można postawić sztukę fałszywą, udaną [tzn. udawaną], wyrażoną przez manierę, sposób, sztukę nauczoną. [...]. Styl właśnie jest to szczerość, przyrodzony głos duszy, jej kształt, jej język; maniera to przedrzeźnianie stylu, to głos i język papugi, kalectwo kształtu1.

Reklama

To piękny tekst. I pisał go nie Brat Albert, lecz Adam Chmielowski – człowiek, który jest na początku swej drogi duchowej. Ani mu w głowie zakładanie zgromadzeń zakonnych! Adam Chmielowski – człowiek świecki, który próbuje rozumieć to, co robi, swoją twórczość. Gdy czyta się te słowa, przypominają się teksty Norwida o pracy.

Norwid też kwestionował rozróżnianie prac »zaszczytnych« i prac »nie-zaszczytnych«; ludzi pracujących »zaszczytnie«, bo na uczelni, i pracujących w sposób mało zaszczytny, bo w pralni. Norwid mówi, że jeśli kamieniarz układa bruk na ulicy w taki sposób, że nie widać w tym jego indywidualnego stylu, to należy go wyrzucić. Tak jak trzeba być oryginalnym, kiedy wykłada się na uczelni, tak też trzeba być oryginalnym, kiedy kładzie się chodnik na ulicy. Jeśli nie widać, że pracę wykonał ktoś konkretny – osoba! – to należy tego kogoś wyrzucić; bo jest on po prostu leniwy. Brat Albert mówi to samo. Co ostatecznie się liczy? Ostatecznie liczy się prawda o mnie samym, która jest wyrażona przez moje dzieła, poprzez to, co robię. Liczy się szczerość, liczy się indywidualny styl tego, co robię. Wszystko jedno, co to jest. Każdy jest artystą.

Każdy jest artystą. Po przeczytaniu tego tekstu każdy musi zapytać samego siebie o swoją własną twórczość. Nie pytajmy się o to, ile kto namalował obrazów – takich obrazów. Pytajmy się natomiast o jakość wszystkiego, co robimy.

Podziel się cytatem

Reklama

Bo ostatecznie każdy poprzez wszystko, co robi, w jakiś sposób wyraża siebie – poprzez pracę, poprzez rozmaite dzieła. Ile w tym jest artysty? To znaczy: Ile w tym jest autentyzmu? Tak pyta Brat Albert: Ile w tym jest szczerości, prawdziwości? Wyrażam siebie – to znaczy: nikogo nie »małpuję«, nie udaję kogoś innego; na pewno też nie pracuję »pod kogoś«. Bywa tak, że człowiek jeszcze nic nie zrobił, a już się zastanawia, jak to będzie przyjęte: „Pochwalą mnie czy wyrzucą?”. Jeszcze nic nie zrobił, a już się boi.

Artykuł zawiera fragmenty z książki abp. Grzegorza Rysia "Ecce Homo", wyd. eSPe. DO KUPIENIA W NASZEJ KSIĘGARNI!: Zobacz

2020-06-17 08:04

Ocena: +30 -3

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Być dobrym jak chleb

Adam Chmielowski urodził się w Igołomi koła Krakowa w 1845 r. Od młodości odznaczał się talentem malarskim. Jako niespełna dwudziestoletni młodzieniec wziął udział w powstaniu styczniowym, w którym stracił nogę, pozostając do końca życia kaleką. Po ukończeniu studiów malarskich podjął pracę artystyczną. Zapowiadał się jako znakomity malarz, ceniony przez wielkich mistrzów pędzla. Jednakże po niedługim czasie okazało się, że to nie było dla niego pierwszorzędne powołanie. Adam zostawił pędzel i farby, by pochylić się nad ubogim, bezdomnym człowiekiem. Podjął działalność charytatywną wobec krakowskich biedaków. Założył Zgromadzenie Braci i Sióstr Posługujących Ubogim, zwane od jego imienia albertynami. Apostoł ubogich zmarł w Krakowie w 1916 r. 22 czerwca 1983 r. papież Jan Paweł II zaliczył go w Krakowie w poczet błogosławionych. Ten sam papież kanonizował go 12 listopada 1989 r.

CZYTAJ DALEJ

„Napełnił naczynie wodą i zaczął umywać uczniom nogi” (J 13, 5)

Niedziela warszawska 15/2004

[ TEMATY ]

Wielki Tydzień

pl.wikipedia.org

Mistrz Księgi Domowej, "Chrystus myjący nogi apostołom", 1475

Mistrz Księgi Domowej,

1. Wszelkie „umywanie”, „obmywanie się” lub kogoś albo czegoś kojarzy się ściśle z faktem istnienia jakiegoś brudu. Umywanie to akcja mająca na celu właśnie uwolnienie się od tego brudu. I jak o brudzie można mówić w znaczeniu dosłownym i przenośnym, taki też sens posiada czynność obmywania; jest to oczyszczanie się z fizycznego brudu albo akcja symboliczna powodująca uwolnienie się od moralnego zbrukania. To ten ostatni rodzaj obmycia ma na myśli Psalmista, kiedy woła: „Obmyj mnie całego z nieprawości moich i oczyść ze wszystkich moich grzechów …obmyj mnie a stanę się bielszy od śniegu” (Ps 51, 4-9). Wszelkie „bycie brudnym” sprowadza na nas złe, nieprzyjemne samopoczucie, uwolnienie się zaś od owego brudu przez obmycie przynosi wyraźną ulgę.
Biblia mówi wiele razy o obydwu rodzajach zarówno brudu jak i obmycia, czyli oczyszczenia. W rozważaniach niniejszych zajmiemy się obmyciami z brudu w znaczeniu moralnym.

CZYTAJ DALEJ

Panie! Bądź dla nas codziennym zmartwychpowstawaniem!

2024-03-28 23:44

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Karol Porwich/Niedziela

Chrystus zmartwychwstał, lecz każdy z wierzących musi szukać zrozumienia wielkości tej prawdy w swoim życiu i sił, których ona udziela.

Ewangelia (J 20,1 -9)

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję