Reklama

Odkrywamy Jasną Górę (23)

"Sam na sam z Bogiem"

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Podczas Światowego Dnia Młodzieży na Jasnej Górze w Częstochowie w 1991r. Jan Paweł II, zwracając się do ogromnej rzeszy młodych ludzi, powiedział żartobliwie: "Widzicie tych białych zakonników, którzy się tutaj wszędzie kręcą? To są pustelnicy św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Ale zrobiliśmy im pustelnię! (...)".

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Tak, od ponad sześciuset lat Paulini stróżują przy Cudownym Obrazie Matki Bożej w tej niezwykłej pustelni, jaką jest Jasna Góra. W swojej duchowości tkwią głęboko w eremityzmie, a więc w życiu pustelniczym. Takie są korzenie Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika. Solus cum Deo solo - "Sam na sam z Bogiem" - to maksyma streszczająca ich duchowość.

Początek chrześcijańskiego eremityzmu przypada na III i IV wiek po Chrystusie. Pustelniczy sposób życia był szeroko rozpowszechniony w Egipcie i w Syrii. Za twórcę i inicjatora życia pustelniczego, w ścisłym tego słowa znaczeniu, uważa się dziś św. Pawła z Teb. W czasie panowania cesarza Decjusza i okrutnych prześladowań chrześcijan schronił się on na pustyni w okolicy miasta Teby i tam, w samotnej pieczarze skalnej, "przepędził wiek na modlitwie". Przykład jego surowego życia - dzięki św. Antoniemu, który go odszukał przed śmiercią, a także dzięki św. Hieronimowi, który opisał jego życie - odbił się głośnym echem w ówczesnym świecie chrześcijańskim, pociągając na pustynię wielu naśladowców. Surowy ascetyzm pierwszych pustelników żyjących samotnie, zatopionych w kontemplacji Boga, ich różnego rodzaju praktyki pokutne oraz praca fizyczna wypracowały swoistą duchowość. Wywierały one wpływ na ówczesnego człowieka, któremu jeszcze bliskie i żywe były wzory takiego życia, zarówno z przykładu samego Chrystusa, jak również proroków Starego Testamentu. Jak dalece ten pęd do eremityzmu ogarnął ówczesne umysły i serca, świadczy fakt, że najwięksi Ojcowie i Doktorzy Kościoła przynajmniej okresowo prowadzili życie pustelnicze, zanim oddali się organizowaniu życia zakonnego czy pracy apostolskiej. Pustelnikami więc byli: św. Antoni Opat, św. Grzegorz Cudotwórca, św. Grzegorz z Nazjanzu, św. Jan Chryzostom, św. Atanazy, św. Hieronim, św. Bazyli, św. Benedykt i cały poczet anachoretów. Z biegiem czasu zaczyna istnieć inne zjawisko - cenobityzm, czyli życie we wspólnocie. Rozwijające się później życie klasztorne nie zlikwidowało jednak życia pustelniczego. Pustelnicy byli użyteczni dla świata chrześcijańskiego dzięki świętości życia, a także dzięki umiejętności zwalczania herezji.

Reklama

Zakon Paulinów powstał w połowie XIII wieku na Węgrzech na tle tamtejszego, po dziś dzień mało znanego ruchu eremickiego. Do powstania zakonu przyczynił się bardzo Bartłomiej, biskup Pecs (Pięciu Kościołów). Urodzony we Francji, był poprzednio benedyktynem w sławnym opactwie w Cluny. Po przybyciu na Węgry został biskupem i - przejęty gorliwością pasterską - zainteresował się już istniejącym ruchem eremickim, który postanowił włączyć do pracy apostolskiej. W 1225 r. na górze Urog zbudował kościół i klasztor pod wezwaniem św. Jakuba, gdzie zgromadził rozproszonych dotychczas pustelników w jedną wspólnotę. Ułożył dla nich krótką regułę i postarał się o odpowiednie uposażenie. Założony przez niego klasztor uważany jest za pierwszy klasztor pauliński.

Właściwym jednak organizatorem zakonu stał się dopiero Euzebiusz, kanonik z Ostrzyhomia. O duchowości i charakterze zakonu zadecydowali jednak sami pustelnicy, którzy z jego inspiracji założyli wspólnotę. Do nowej społeczności zakonnej wnieśli wielkie umiłowanie kontemplacji Boga w samotności, prowadząc nadal surowy tryb życia, wyrażający się w realizowaniu chrześcijańskiej pokuty. Euzebiusz wprowadził do reguły modlitwę liturgiczną na wzór kanoników św. Augustyna. Surowość takiego trybu życia nakazywała im zbliżyć się do znaku Krzyża Chrystusowego, tak że początkowo nazywani byli Zakonem Świętego Krzyża. W 1250 r. doszło do połączenia się obu wspólnot - klasztoru św. Jakuba, założonego przez biskupa Bartłomieja jeszcze w 1225 r. i klasztoru Świętego Krzyża, założonego przez Euzebiusza. Obie te wspólnoty przyjęły wspólną nazwę: Zakon Braci Pustelników św. Pawła Pierwszego Pustelnika. W 1308 r. nastąpiło oficjalne zatwierdzenie zakonu przez Stolicę Apostolską. Paulini otrzymali wówczas regułę św. Augustyna.

Okres chyba największej świetności i rozkwitu przeżywał zakon za panowania Ludwika Węgierskiego, króla Węgier i Polski. Właśnie wtedy (w 1382 r.) powstał pierwszy klasztor pauliński na ziemiach polskich, który ufundował książę Władysław Opolczyk. Klasztory paulińskie rozmieszczone były na terenach dzisiejszych Węgier, Polski, Chorwacji, Austrii, Niemiec, Szwajcarii, Czech, Słowacji, na terenach dzisiejszej Portugalii, Hiszpanii, Francji, Italii. Późniejsze wojny tureckie z pierwszej połowy XVI wieku doprowadziły prowincję węgierską do zupełnej ruiny, wskutek czego właściwe przewodnictwo w zakonie objęła prowincja polska. I tak jest obecnie...

Ryciny z serii: "Solitudo sive vitae Patrum Eremitarum" Jana i Rafała Sodelerów oraz Jana le Clerca
Zdjęcia: o. Jan Stanisław Rudziński OSPPE

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

[ TEMATY ]

Pigułka „dzień po”

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

W połowie marca Andrzej Duda zapowiedział, że nie podpisze ustawy, "która wprowadza niezdrowe, chore i niebezpieczne dla dzieci zasady". Jego zdaniem tabletka "dzień po" dostępna bez recepty dla osób niepełnoletnich jest "daleko idącą przesadą". Według prezydenta tabletka nadal powinna być wydawana na receptę, a w przypadku dziewczynek jej zażycie powinno być "decyzją rodzica".

CZYTAJ DALEJ

Dziś Wielki Czwartek – początek Triduum Paschalnego

[ TEMATY ]

Wielki Czwartek

Pio Si/pl.fotolia.com

Od Wielkiego Czwartku Kościół rozpoczyna uroczyste obchody Triduum Paschalnego, w czasie którego będzie wspominać mękę, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. W Wielki Czwartek liturgia uobecnia Ostatnią Wieczerzę, ustanowienie przez Jezusa Eucharystii oraz kapłaństwa służebnego.

Wielki Czwartek jest szczególnym świętem kapłanów. Rankiem, jeszcze przed wieczornym rozpoczęciem Triduum Paschalnego, ma miejsce szczególna Msza św. Co roku we wszystkich kościołach katedralnych biskup diecezjalny wraz z kapłanami (nierzadko z całej diecezji) odprawia Mszę św. Krzyżma. Poświęca się wówczas krzyżmo oraz oleje chorych i katechumenów. Przez cały rok służą one przy udzielaniu sakramentów chrztu, święceń kapłańskich, namaszczenia chorych, oraz konsekracji kościołów i ołtarzy. Namaszczenie krzyżem świętym oznacza przyjęcie daru Ducha Świętego.. Krzyżmo (inaczej chryzma, od gr. chrio, czyli namaszczać, chrisis, czyli namaszczenie) to jasny olej z oliwek, który jest zmieszany z ciemnym balsamem.

CZYTAJ DALEJ

Msza Wieczerzy Pańskiej. Wolność wypełniona miłością

2024-03-29 07:01

Paweł Wysoki

Ten, kto kocha na wzór Jezusa, nie jest zniewolony sobą, jest wyzwolony do służby, do dawania siebie - powiedział bp Adam Bab.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję