W swojej homilii abp Szal dużo miejsca poświęcił drodze kleryckiej bł. kard. Stefana Wyszyńskiego, dla którego – jak stwierdził kaznodzieja – seminarium było miejscem, gdzie przygotowywał się do odpowiedzi na pytania Jezusa: „Za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego i za kogo ty mnie uważasz?”.

Zauważył, że już w 1921 r. kleryk Wyszyński pisał, że „równocześnie z szerzeniem się zła w kraju, wzrasta niechęć do duchowieństwa katolickiego” i zwracał uwagę, że także wówczas sutanna wywoływała negatywne reakcje.

Abp Szal podkreślił, że nowy rok akademicki dla obecnych kleryków również będzie czasem poszukiwania odpowiedzi na pytanie: „co ludzie mówią o Jezusie”. – Ale też Chrystus postawi nam pytanie: „Co ty mówisz o Chrystusie?” – powiedział.

Metropolita przemyski, który w przeszłości był rektorem seminarium duchownego, stwierdził, że w miejscu tym dochodzi „do tajemniczego cudu w sercach powołanych”. – Jeden z tych cudów polega na tym, że my słabi ludzie możemy udzielać swojego serca, umysłu, swoich dłoni Chrystusowi i wypowiadać słowa: „jedzcie, to jest Ciało moje”, czy też słowa: „ja odpuszczam tobie grzechy” – powiedział.

– To, jak mówił prymas, niezwykłe wyzwanie, to dramatyczna przemiana, stąd też błogosławiony biskup Stefan nazywał seminarium Górą Przemienienia – dodał.

>

Abp Szal przypomniał, że w marcu 1963 roku kard. Wyszyński wygłosił rekolekcje dla alumnów, opierając je o „Hymn Świętego Pawła o miłości”. – Powiedział, że jest to program wybitnie kapłański i że my kapłani, alumni musimy się w tej cnocie rozeznawać i rozkochać. Musimy rozmiłować się w miłości i w ten sposób, zostawszy synami miłości, być świadkami i apostołami miłości – wskazywał.

Formacja w seminarium duchownym trwa co najmniej 6 lat i przebiega na czterech płaszczyznach: osobowościowej, duchowej, intelektualnej i pastoralnej.

Przemyskie seminarium duchowne powstało w 1687 roku. Gdy w wyniku zaborów Przemyśl znalazł się pod zaborem austriackim, cesarz Józef II w 1783 roku zamknął wszystkie seminaria i otworzył jedno seminarium we Lwowie dla wszystkich diecezji. Miało to fatalne skutki dla formacji kapłanów, których z czasem zaczęło brakować. Jednak 36 lat później – w 1819 r. – przemyskie seminarium udało się otworzyć na nowo.

Dwie wojny światowe spowodowały poważne zniszczenia zarówno budynku, jak i jego wyposażenia, w tym księgozbiorów. Znajdowały się tu m.in. szpital wojskowy oraz magazyny. Lata powojenne charakteryzowały się m. in. wzrostem powołań kapłańskich w diecezji przemyskiej. Z uwagi na to podjęto pod koniec lat siedemdziesiątych prace adaptacyjne budynku seminaryjnego, a w roku 1984 przystąpiono do budowy nowego gmachu dydaktycznego. Został on poświęcony w 1988 r. przez biskupa Ignacego Tokarczuka w 300. rocznicę erygowania przemyskiego seminarium.