Reklama

Niedziela Częstochowska

Wieluń – pamiętamy!

79 lat temu 1 września...

O 1 września 1939 r. w Wieluniu nie można zapomnieć. To pierwsze miasto polskie zbombardowane przez Niemców. W tym roku, w 79. rocznicę tragicznych wydarzeń, tradycyjne uroczystości upamiętniające. Wśród nich IV Wieluński Bieg Pokoju i Pojednania, wystawy w Muzeum Ziemi Wieluńskiej, spotkania ze świadkami tamtych wydarzeń i kombatantami, maraton filmów wojennych w Kino-Teatrze Syrena oraz koncert w sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Wieluniu. 31 sierpnia o godz. 17 – zapalenie Znicza Pokoju i Pojednania na lotnisku w Polskiej Nowej Wsi pod Opolem, z którego wystartowały niemieckie samoloty do ataku na Wieluń. Tam też początek Biegu Pokoju, którego uczestnikami są uczniowie wieluńskich szkół i goście z Osterburga – miasta partnerskiego Gminy Wieluń. 1 września o godz. 16.30 – Msza św. na odrestaurowanych fundamentach wieluńskiej fary pod przewodnictwem abp. Wacława Depo, metropolity częstochowskiego.

Niedziela częstochowska 35/2018, str. I

[ TEMATY ]

II wojna światowa

Muzeum Ziemi Wieluńskiej

Wieluń, 1 września 1939 r.

Wieluń, 1 września 1939 r.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

We wczesnych godzinach rannych ok. godz. 4 wystartowały z lotnisk pod Opolem niemieckie bombowce i myśliwce w kierunku Wielunia, miasta niebronionego przez wojsko polskie. Cywilna straż dozoru lotniczego z okolic Praszki powiadomiła posterunki wojskowe w okolicach Wielunia o zbliżających się niemieckich samolotach. Wkrótce rozpoczęło się systematyczne bombardowanie niebronionego miasta Wielunia. Bombardowanie otwartego miasta rozpoczęło się o godz. 4.40 rano, mimo że lotnicy niemieccy nie stwierdzili w mieście żadnych działań wojskowych ze strony wojsk polskich. Samoloty niemieckie kilka razy powtarzały bombardowanie miasta oraz ostrzał z broni pokładowej. Skutkiem tego nalotu była śmierć kilkuset mieszkańców oraz spalone miasto. Został zbombardowany szpital powiatowy, mimo iż był oznaczony znakami Czerwonego Krzyża, oraz kolegiata wieluńska, chroniona umowami międzynarodowymi. Na całej linii granicznej rozpoczęły się działania wojenne. Najcięższe uderzenie wojsk armii Waltera von Reichenaua było na odcinku Wołyńskiej Brygady Kawalerii, która skutecznie powstrzymywała natarcia wojsk pancernych przez cały dzień, a w wieczornym wypadzie polscy żołnierze zniszczyli ponad 100 niemieckich czołgów i pojazdów pancernych. Strategia wojenna polskiej obrony nakazywała wycofywanie się w tej sytuacji polskim wojskom w szyku obronnym, zadając nieprzyjacielowi jak największe straty. Wkraczające na tereny diecezji częstochowskiej oddziały niemieckie znaczyły swój przemarsz morderstwami ludności cywilnej i paleniem wszelkich zabudowań. Do Częstochowy żołnierze Wehrmachtu wkroczyli w niedzielę 3 września w godzinach rannych. Rozpoczęły się natychmiast aresztowania i rozstrzeliwania ludności cywilnej.

4 września całe terytorium diecezji znalazło się pod panowaniem Niemców. Na skutek braku pomocy ze strony zachodnich sojuszników oraz wschodniej agresji Związku Radzieckiego ziemie polskie znalazły się pod okupacją niemiecką i sowiecką, zgodnie z postanowieniami układu Ribbentrop-Mołotow. Wśród ludności cywilnej na terenie diecezji zostało zamordowanych przez żołnierzy Wehrmachtu trzech kapłanów katolickich – ks. Ignacy Chartliński z Działoszyna oraz ks. Bonawentura Metler i ks. Józef Danecki z Parzymiech. Byli to pierwsi polscy kapłani zamordowani przez żołnierzy niemieckich. Zostały także specjalnie spalone przez najeźdźców trzy kościoły drewniane – w Brzeźnicy Starej, Mieleszynie i Sokolnikach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Na zajętych terenach polskich w ciągu 55 dni rządy sprawowały niemieckie władze wojskowe. Stosowane były najsurowsze represje wobec polskiej ludności. Każde wykroczenie ze strony ludności polskiej przeciw niemieckim zarządzeniom było najsurowiej karane. W tym czasie Hitler 8 października 1939 r. wydał zarządzenie o podziale zabranych ziem polskich na Generalne Gubernatorstwo i tzw. ziemie wcielone do Rzeszy, w których były m.in. prowincje: tzw. Kraj Warty (Reichsagau Posen, Wartheland, Warthegau) i Prowincja Górnośląska (Provinz Oberschlesien). W tych prowincjach administracji niemieckiej znalazły się części diecezji częstochowskiej. Do Generalnego Gubernatorstwa została włączona północno-wschodnia część diecezji z jej stolicą Częstochową. W Warthegau znalazł się powiększony powiat wieluński (Kreis Velun), a w Provinz Obeschlesien znalazło się Zagłębie Dąbrowskie.

Rozpoczęły się lata okupacji niemieckiej znaczone męczeństwem społeczeństwa polskiego, a jednocześnie bohaterskich czynów i postaw zmierzających do odzyskania niepodległości narodowej.

Z książki „Wspomnienia wojenne księży diecezji częstochowskiej 1939-1945”, oprac. ks. Jacek Kapuściński i ks. Jan Związek, Biblioteka „Niedzieli”, Częstochowa 2012

2018-08-28 12:10

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zamordowani i represjonowani za pomoc Żydom w okresie II wojny światowej

O pierwszym systematycznym projekcie badającym formy i skalę represji, jaki niemiecki okupant stosował wobec Polaków za pomoc udzielaną Żydom piszą w artykule dla KAI historyczki IPN: dr Martyna Grądzka-Rejak i dr Aleksandra Namysło. W najbliższą niedzielę w Markowej na Podkarpaciu odbędzie się beatyfikacja dziewięcioosobowej rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów, zamordowanej przez niemieckich żandarmów za ukrywanie w swoi domu ośmiorga Żydów.

Jednym z zagadnień związanych z relacjami polsko-żydowskimi w okresie II wojny światowej, które przez wiele lat nie było szerzej podejmowane przez historyków, to konsekwencje ponoszone przez ludność polską i innych narodowości za pomoc udzielaną Żydom. Nie prowadzono gruntownych badań naukowych na temat rodzajów represji, powstało natomiast kilka publikacji traktujących tylko o jednej z kategorii ofiar takich działań, czyli o zamordowanych za pomoc Żydom. „Rejestr faktów represji na obywatelach polskich za pomoc udzielaną Żydom na okupowanych ziemiach polskich” (skrótowo określanym jako „Indeks”), to pierwszy systematyczny projekt, którego celem jest zbadanie różnych form i skali stosowanych przez okupanta kar.

CZYTAJ DALEJ

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

[ TEMATY ]

Pigułka „dzień po”

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

W połowie marca Andrzej Duda zapowiedział, że nie podpisze ustawy, "która wprowadza niezdrowe, chore i niebezpieczne dla dzieci zasady". Jego zdaniem tabletka "dzień po" dostępna bez recepty dla osób niepełnoletnich jest "daleko idącą przesadą". Według prezydenta tabletka nadal powinna być wydawana na receptę, a w przypadku dziewczynek jej zażycie powinno być "decyzją rodzica".

CZYTAJ DALEJ

Rozważania bp. A. Przybylskiego: w Kościele spotykamy się ze Zmartwychwstałym pod postacią Chleba i Wina

2024-03-29 14:17

[ TEMATY ]

bp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

31 marca 2024, Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego, rok B

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję