MAŁGORZATA CICHOŃ: – Jak to się stało, że 10 lat temu, po powrocie z Madagaskaru, „zawędrował” Ojciec do Lourdes?

O. ZBIGNIEW MUSIELAK OSCam: – Kamilianie mają tutaj wspólnotę zakonną, która pracowała w sanktuarium i duszpasterstwie diecezjalnym. 10 lat temu nie mieli ludzi, żeby obsadzić całą wspólnotę, i zaproponowali, żebym przyjechał przynajmniej na rok i pomógł uzupełnić stan placówki. Z roku zrobiła się dekada. Niezbadane są wyroki Boże! (uśmiech).

– Tym bardziej że wiele lat spędził Ojciec w zupełnie kontrastowych warunkach...

– Pracowałem w służbie zdrowia na Madagaskarze. W siedmiu diecezjach południowych odpowiadałem za współpracę państwa z Kościołem w tej dziedzinie.

– Skąd charyzmat posługi chorym?

– Kamilianie pracują zarówno bezpośrednio wśród chorych, jak i w duszpasterstwie służby zdrowia. W latach 70. ubiegłego wieku zakonnicy studiowali we Włocławku, a to diecezja, do której należałem jako mieszkaniec Zduńskiej Woli. Spodobał mi się ich charyzmat i postanowiłem do nich wstąpić.

– A co sprowadza pielgrzymów do sanktuarium w Lourdes?

– Wydaje mi się, że głównie potrzeba serca albo ciekawość, choć trudno wniknąć w duszę każdego pielgrzyma. Zastanawia jednak fakt, że są to nie tylko katolicy – do Najświętszej Maryi przyjeżdża bardzo wielu muzułmanów. Jeżeli chodzi o polskich pielgrzymów, to muszę powiedzieć, że nie mam z nimi większego kontaktu, bo pracuję głównie w języku francuskim. W sanktuarium jeszcze nie ma oficjalnie języka polskiego i polskiego kapelana. Jak do tej pory niewielka grupa pielgrzymów znad Wisły oficjalnie rejestruje się w sanktuarium, stąd jesteśmy na końcu listy reprezentowanych tu państw, choć faktycznie naszych pielgrzymów nie jest tak mało. Gdy mają problemy, centrum informacji podaje kontakt do mnie.

– Półtora roku temu zostały uruchomione tanie loty łączące Kraków z Lourdes. Podobno Ojciec przyczynił się do tych komunikacyjnych ułatwień...

– Tak się jakoś złożyło. Zastanawialiśmy się, wraz z pozostałymi kapelanami sanktuarium, co zrobić dla innych krajów, które mają trudność w dotarciu do Lourdes. Kiedyś zapoznaliśmy się z przedstawicielami Ryanaira, udało nam się zorganizować spotkanie w Dublinie, i tak powoli, drzwiami kuchennymi, doprowadziliśmy do tego atrakcyjnego dla Polaków połączenia. W wioskach, w których posługuję, są burmistrzowie, którym też zależy na rozwoju regionu i turystyki, mieliśmy więc mocne wsparcie.

– W serca nie wnikniemy, ale czy faktycznie ludzie, zwłaszcza ciężko chorzy, przyjeżdżają tu w oczekiwaniu na cud?

– Bardzo często mówi się o cudach w Lourdes, jeśli chodzi o łaskę uzdrowienia fizycznego. Ale z tego, co sam mogę powiedzieć, zauważamy bardzo dużą przemianę duchową. Człowiek odnajduje tu samego siebie. Jako księża mający osobisty, duchowy kontakt z wiernymi jesteśmy tego świadkami. Dla nas także często jest to ogromne przeżycie.

– Choć pielgrzymi pokonują tysiące kilometrów, by tu dotrzeć, są Francuzi, do których to miejsce nie przemawia. Ci, z którymi rozmawiałam, traktują Lourdes jako pewne zjawisko, sami nie zadają sobie pytań o wiarę. Liczą jednak na jego komercyjne wykorzystanie...

– Trzeba zrozumieć mentalność Francuzów. Oni są bardziej kartezjańscy, rozumowi, więc nic dziwnego, że wyrażają takie świadectwo na zewnątrz. Pracuję duszpastersko w diecezji, bo tu nie ma wystarczającej liczby księży. Jestem proboszczem w 19 wioskach usytuowanych wokół Lourdes. Tutaj duszpasterstwo wygląda inaczej. Nie ma na parafii miejsca, gdzie mógłbym zamieszkać, bo utrzymanie 19 plebanii byłoby przecież nie do pomyślenia. Z ludźmi zupełnie inaczej się tu rozmawia, podejście do religii jest jednak głębokie, myślę, że zakorzenione w mentalności, która jest inna.

– Jak więc zrozumieć Francuza?

– Trzeba na niego inaczej popatrzeć, szczególnie jeśli chodzi o jego rozumienie wiary. My jesteśmy bardziej przyzwyczajeni do tego, że musimy iść do kościoła co niedzielę. Ale jak wymagać od parafian, by byli co tydzień w kościele, skoro sam jestem u nich raz na miesiąc albo i nie. Ich wiara polega na ludzkim podejściu do siebie nawzajem, opartym na wartościach chrześcijańskich, godności osoby – i to jest bardzo widoczne w okręgu, gdzie pracuję. To prości ludzie, górale. Wszystkie działania duszpasterskie są tu oparte na ludziach, którzy są na miejscu i wszystko przygotowują: całą liturgię, katechizację dla dzieci, nawet wystrój i utrzymanie kościoła. O świątynie dbają burmistrzowie danej miejscowości. Oni również z okazji odpustów organizują święto w wiosce i wówczas odprawiana jest Msza św. Między nami widać współpracę. Francja jest więc krajem laickim, ale społeczeństwo takie nie jest.

– Co tak naprawdę dzieje się w Lourdes? Kto uzdrawia pielgrzymów? Ja tu zauważyłam pobożność eucharystyczną...

– Wiadomo, że Maryja ma nas prowadzić do Chrystusa, a Chrystus to Eucharystia, Miłość, która przemawia do każdego z nas. Najwięcej uzdrowień, przeżyć i przemian duchowych czy cielesnych następuje podczas procesji eucharystycznej, podczas zjednoczenia z Panem Bogiem w Komunii św., ale też w czasie kąpieli w wodzie ze źródła. Jeżeli chodzi o Msze św., to Eucharystia z wystawieniem Najświętszego Sakramentu odprawiana jest codziennie o godz. 23 w Grocie objawień Maryi. W tym roku grupa 40 księży z sanktuarium – z rektorem na czele – postanowiła, że ta Eucharystia będzie pozbawiona wszystkich „ubogaceń”. Mają być słowo Boże, Liturgia eucharystyczna i wystawienie Najświętszego Sakramentu. Nie ma nawet kazań. Chodzi o to, by było to przeżycie, które pozwoli na własne, osobiste spotkanie z Chrystusem.

– W Lourdes spotykamy wielu chorych. Niektórzy sceptycy twierdzą, że to nie Bóg uzdrawia tych ludzi, a poczucie wspólnoty. Tu są „na świeczniku”, nie muszą się chować po kątach...

– ...odnajdują swą godność, człowieczeństwo. Gdy byłem w Afryce czy na Madagaskarze, widziałem, jak osoby chore są tam ukrywane. Uważa się, że to źle świadczy o rodzinie, iż ma w swym gronie chorego. Tutaj jest wielu takich ludzi, to jedyne sanktuarium tworzone z myślą o nich. Dlatego czują się w nim jak u siebie.

– Jak u siebie czuł się tu również św. Jan Paweł II, który przyjechał do Lourdes ze swą ostatnią zagraniczną pielgrzymką. Czy to nie znamienne, że dzielił z chorymi także miejsce zamieszkania?

– Zatrzymał się w maryjnym domu pielgrzyma, naprzeciwko sanktuarium. Wysoko postawione osoby przeważnie przyjmowane są w pałacu biskupów czy w eleganckim hotelu, stąd wszyscy byli zaskoczeni, gdy Papież powiedział, że on jest chory i chce być cały czas z takimi jak on. Zostało to bardzo dobrze przyjęte, szczególnie przez obsługę domu, która jest wspaniała. Św. Jan Paweł II stał się jednym z pielgrzymów w pełnym tego słowa znaczeniu. Jego pokój został taki, jaki był. Mieszkają w nim teraz inni pielgrzymi, którzy nawet niekiedy o tym nie wiedzą...

Za pomoc w realizacji materiału dziękuję: www.tourism-occitania.co.uk i www.tourisme-hautes-pyrenees.com .