Mimo interwencji zagranicznych mocarstw udawało się każdorazowo wybrać króla zgodnie z wolą ogółu szlachty: Henryka Walezego, którego okres panowania jest marginalny w historii Polski, Stefana Batorego i wreszcie Zygmunta III Wazę. Przed nowymi władcami Rzeczypospolitej rysowały się trudne zadania. Wewnątrz kraju coraz potężniejsze stawały się rody magnackie, stanowiące realną siłę polityczną, która zwalczała obóz królewski. Zewnętrznie najgroźniejsze były tendencje ekspansjonistyczne Moskwy oraz Szwecji.
Mimo tych wyzwań, a może właśnie w starciu z nimi, Rzeczpospolitą tego okresu należy określić mianem imperium, ale – jak podkreśla prof. Nowak – jedynym takim w historii ludzkości. Imperium Rzeczypospolitej oparte było bowiem nie tylko na wielkości terytorialnej i silnej gospodarce, ale również na wolności, na dialogu władcy z obywatelami (nie z poddanymi), na szukaniu konsensusu. Areną tych starć były głównie odbywające się 3-4 razy w roku sejmiki oraz sejm. Wykuła się zupełnie unikatowa polska elita, emanująca swą kulturą na całą Europę.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Również militarnie Rzeczpospolita kontynuowała okres swej świetności. To rozwój husarii, najgroźniejszej jednostki bojowej XVII wieku, która w całym ówczesnym świecie nie miała sobie równych. Błyskotliwe zwycięstwa, np. Stefana Batorego pod Pskowem czy hetmanów: Jana Karola Chodkiewicza pod Kircholmem oraz Stanisława Żółkiewskiego pod Kłuszynem, znaczyły szlak chwały Rzeczypospolitej. Jednocześnie coraz trudniej było uchwalić podatki na wojsko, w tym okresie pojawiła się już bowiem opozycja w stylu totalnym, która kontestowała wszelkie poczynania króla i dworu, choćby najkorzystniejsze dla Rzeczypospolitej. Profesor Nowak tłumaczy: „Opozycja pojawiająca się w latach 90. XVI wieku przybiera stopniowo taki charakter, że racje obrony obywatelskiej wolności są wykorzystywane coraz częściej, niekiedy wprost cynicznie, do obrony interesów małej grupki tych, którzy chcą rządzić Rzecząpospolitą zamiast jej legalnych władz, czyli zamiast króla. Manipuluje ona Sejm po to, aby skontrolować każde działanie, nad którym nie ma bezpośredniej kontroli”. Opozycja ta zaczęła dopuszczać się zdrady i wchodzić w alianse z obcymi mocarstwami. To był zalążek nieszczęścia, które niedługo spotkało kraj w postaci potopu szwedzkiego i najazdów moskiewskich, a w dalszej perspektywie przerodziło się w targowicę.
Profesor Nowak w mistrzowski, literacki sposób przekonuje, że historia powinna być nauczycielką życia również w XXI wieku. Tradycyjnie narracji autora towarzyszą liczne, przepiękne ilustracje oraz starannie opracowane mapy, które pozwalają na jeszcze lepsze zrozumienie tła epoki.
Zapraszamy na kanał YouTube wydawnictwa Biały Kruk na spotkania autorskie z prof. Andrzejem Nowakiem.
Specjalna promocja dla Czytelników Niedzieli:
Jeden egzemplarz książki Dzieje Polski. Tom 5. 1572-1632 – Imperium Rzeczpospolitej – za 75 zł (zamiast 89 zł), a dwa egzemplarze – za 138 zł. Pakiet książek: Dzieje Polski. Tom 5. wraz ze wspaniałą biografią Żółkiewski. Pogromca Moskwy prof. Wojciecha Polaka za 90 zł (zamiast 158 zł).
W celu złożenia zamówienia proszę zadzwonić pod numery tel.: 12 254 56 02, 12 260 32 90 lub wysłać wiadomość na adres: dystrybucja@bialykruk.pl .
Do zamówienia należy doliczyć koszt wysyłki (16 zł).
Dzieje Polski. Tom 5. 1572-1632 – Imperium Rzeczypospolitej
Prof. Andrzej Nowak
Wydawnictwo: Biały Kruk
Liczba stron: 488
Format: 19,5 cm x 24 cm
Oprawa: twarda